Định nghĩa của một định nghĩa là
gì?
Tại Hoa Kỳ, các thẩm phán lại là những người sử
dụng từ điển nhiều nhất để khỏi bị sai sót trong việc đem lại công lý.
Ted
Landphair | Washington DC
Hình: gadgetgirl, Flickr Creative
Commons
Các thẩm phán Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ đã dẫn chứng các định nghĩa
của từ điển 295 lần trong 225 vụ xử từ 2000 đến 2010.
13 năm trước đây,
Tổng thống Hoa Kỳ Bill Clinton, khi bị dính vào một vụ tai tiếng về tính dục, đã
nổi tiếng với câu trả lời trước đại bồi thẩm đoàn khi ông nói “điều đó tùy thuộc
xem từ 'là' có nghĩa là gì.”
Nhiều người nghĩ rằng chuyện đó buồn cười,
hoặc cho rằng đó là một câu trả lời tránh né đối với một từ được mọi người hiểu
một cách bình thường. Nhưng mưu tìm những cách giải thích hết sức lắt léo cho
các từ thông thường trước tòa án, có thể là chuyện hấp dẫn.
Tại các phòng
xử trên khắp nước Mỹ, chính các thẩm phán lại đào sâu vào ý nghĩa của những từ
thông thường. Trong tháng 6 mới đây, ngay cả chánh thẩm Tòa Án Tối Cao Hoa Kỳ
John Roberts cũng đã tham khảo 5 cuốn từ điển để tìm hiểu ý nghĩa của từ “của”
trước khi đưa ra quyết định.
Các thẩm phán tại tòa sơ thẩm cũng lúc lọi
qua các từ điển để cân nhắc định nghĩa tốt nhất của những từ “bây giờ,” “bất
kỳ,” và “nếu.”
Một vấn đề khó khăn về chuyện này là có nhiều từ điển, và
như vậy có thể có nhiều định nghĩa cho cùng một từ.
Ông J. Gordon
Christy, một giáo sư Luật của trường đại học Mississipi, phàn nàn rằng “chúng ta
đang phải đứng trước tình huống thật sự vô lý khi các quan tòa tranh luận xem từ
điển nào là không đáng tin cậy, và định nghĩa nào của từ điển không đáng tin cậy
nào phải được coi là chính xác.”
Một cuộc khảo cứu của trường đại học
luật khoa Marquette, được đăng trên nhật báo New York Times, thấy rằng các thẩm
phán Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ đã dẫn chứng các định nghĩa của từ điển 295 lần
trong 225 vụ xử vào 10 năm đầu của thế kỷ này.
Và họ đã sử dụng 125 cuốn
từ điển khác nhau để làm việc đó.
Thí dụ trong năm 1995, thẩm phán Tối
Cao Pháp Viện Clarence Thomas đã tham khảo các từ điển xuất bản vào những năm
1773, 1789, và 1796 để tìm cách xác định chính xác ý nghĩa của từ “thương mại”
mà các nhà soạn hiến pháp Hoa Kỳ đã sử dụng.
Vậy thì chúng ta chỉ có thể
rút ra một trong hai kết luận. Hoặc là các thẩm phán chọn từ của họ hết sức cẩn
thận. Hoặc là nhà soạn từ điển Noah Webster và các nhà soạn từ điển khác, còn
sống hay đã chết, đang giúp diễn giải luật pháp.
(TH St)
Khi nào thì các quan tòa VN cũng có trách nhiệm như vậy nhỉ ?
Trả lờiXóa