Nguyễn Thị Ngọc Tâm
Tùy bút Ơ hay :
Thời gian gần đây, các Blog và báo lề trái đang
lên tiếng khá mạnh vào các sự vụ nổi cộm mang tính thời sự của Việt Nam, tạm
thời có thể nói là đang rất mạnh dạn, công kích khá sâu vào tất cả các ngóc
ngách, góc cạnh của các sự việc. Ở đây tôi không phân tích tính xác thực, các
điểm đúng, sai trong nội dung các bài viết. Tôi chỉ buộc phải nói, vì tôi không
chịu nổi cái sự im lặng, tránh né của hầu hết mọi người, của cả lề trái và lề
phải, nhân dân và công quyền… Tôi dám chắc điều tôi nói, có trên 20 triệu dân
Việt Nam đều biết, không nhiều thì ít, không lập luận chắc chắn thì cũng quy kết
mơ hồ. Có điều là không có quá 20 người Điên để phân tích, để nói trắng ra và
bây giờ tôi nhận mình là một trong số ít 20 người Điên đó. Bởi vì, điều cả hàng
triệu người biết, không nói ra đó, khổ thay lại chính là nguyên nhân gốc rễ của
hầu hết các mối mâu thuẫn phát sinh, của hầu hết các sự kiện bất thường, chi
phối mạnh mọi phát ngôn, hành vi của các đối tượng liên quan… Không nói thẳng ra
thì người ta cứ mơ hồ, lừa dối nhau mãi bằng quá nhiều từ hoa mỹ, kính gửi, kính
thưa..…
Vì sao lại thế? Vì sĩ diện, vì sự né tránh cái
gọi là “mãnh lực của đồng tiền”, vì sự dối trá, đạo đức giả, vì cả sự tế nhị,
lịch sự và ngại ngùng….rất… Con Người.
THÔI THÌ TÔI NÓI!
Điều đó là gì? Là các cụm từ mỹ miều: “Lợi
ích”, “Lợi ích cá nhân” hay “Nhóm lợi ích”…
Tôi thì xin nói thẳng là TIỀN! (vì cũng liên quan nhiều đến đối
tượng nông dân nên tôi cứ nói rõ ra thế và tính hẳn ra vài con số cho bà con có
đọc cũng dễ hình dung).
Cũng có không ít phát ngôn, không ít bài viết
lấp lửng hay trực diện nhắc thẳng đến vấn đề này. Nhưng điều quan trọng còn
thiếu là chưa ai tính sơ bộ ra là bao nhiêu TIỀN, để mọi người hình dung đối
trọng của mỗi sự vụ, mức độ tạo ra những mâu thuẫn, đối kháng là như thế nào?
Có một tác giả đứng tên là TS Vũ Quang Việt
trên Bauxite Việt Nam đã giả định tính ra con số lãi 1,6 tỷ USD trên doanh thu
2,5 tỷ USD cho nhà đầu tư Ecopark. Con số không có cơ sở xác thực nhưng nghe qua
cũng có sự hấp dẫn để ai cũng nghĩ rằng vì đó mà nhiều người lao đầu vào, như
cách nói trích dẫn lời của nhóm nhà triết học hay kinh tế học nào đó, rằng với
giới tư bản, khi thấy có lợi nhuận 300% thì có giá treo cổ nó cũng chẳng
từ…
Xin thưa với quý vị, tôi không xem đó là động
lực của mọi sự xông xáo đáng ngạc nhiên, là nguyên nhân của những mâu thuẫn, đối
kháng… đã và đang diễn ra.
Vì sao?
Rất đơn giản. Vì nếu sự xông xáo, những mâu
thuẫn đó có động cơ từ tham nhũng, lợi ích; mà đã tham nhũng, lợi ích thì phải
có công quyền… Mà đã công quyền, tham nhũng thì : phải có nhiệm kỳ, phải là tiền
tươi, thóc thật, là “đồng tiền đi trước là đồng tiền khôn”… Chẳng có vị nào dại
dột chờ chia phần chiếc bánh lợi nhuận kếch xù được mô tả (công khai hoặc ngầm)
trong các dự án đâu, dù đó có là cái bánh vẽ hay cái bánh thật còn to hơn cái
bánh vẽ…
Vậy thì “đồng tiền đi trước” đó lấy ở đâu ra?
Xin thưa đó là Chi phí giao dịch và Hoa hồng, lót tay hay nói trắng ra là Hối lộ
mà hầu hết hoạt động kinh doanh nào trong cơ chế thị trường này đều phải có,
thậm chí là đã định sẵn một tỷ lệ (công khai hoặc ngầm) ngay từ khi lập và duyệt
dự án (có nhiều trường hợp bên A không hề biết hay đòi hỏi gì nhưng bên B cứ bắt
phải nhận hoa hồng vì…sếp bên B đã duyệt và đưa vào hạch toán cả rồi…)
Số tiền này là bao nhiêu % với mỗi dự án thì
xin lỗi, chỉ có Chúa mới biết (chứ ngay cả các đối tác trong cuộc đã thỏa thuận
cũng chưa chắc chắn vì nhiều lúc còn phát sinh do… tình hình…). Và như thế, con
số tôi giả định cũng không có căn cứ thực tế mà chỉ căn cứ vào lời thề độc trời
tru đất diệt (để tự cam kết là không nói tùy hứng) của người Điên như tôi và sự
đồng thuận, xác nhận ngầm của hơn 2 triệu người Việt Nam thuộc các giới có biết
và liên quan đến giao dịch kinh doanh, từ các nhân viên bình thường cho đến Giám
đốc, thuộc doanh nghiệp nhỏ cho đến Tập đoàn lớn….
Với các Hợp đồng, dự án giấy trắng mực đen rõ
ràng và những con số cụ thể 2 lần 5 rõ 10, chi phí giao dịch và hoa hồng đã
không nhỏ, nên với các dự án mà như chiếc bánh vẽ, lấp lửng bao nhiêu chuyện:
diện tích, giá cả đền bù, chính sách hỗ trợ, tạo điều kiện…. như các dự án liên
quan đến đất đai, bất động sản, công trình xây dựng lớn…thì tôi bảo đảm tổng hai
loại Chi phí giao dịch và Hoa hồng này không thể nhỏ hơn 5%. (không biết Quý vị đã từng giao
dịch kinh doanh có đồng tình với tôi con số này không?)
Bắt đầu
từ bây giờ, tôi xin lấy ½ con số giả định tối thiểu 5% là 2.5 % để phân tích
thôi nhé (lấy cả 5% thì tính ra con số khủng khiếp quá)!
Lấy dự án Ecopark – Văn Giang, một dự án có
công khai tổng vốn đầu tư dự kiến làm ví dụ:
- Tổngvốn đầu tư dự kiến : 8.2 tỷ USD (tôi xin lấy con số tròn 8 tỷ cho
đẹp)
- Giao
dịch + Hoa hồng: 2.5% VĐT = 200 triệu USD tương đương 4,000 tỷ VNĐ.
Vấn đề bây giờ là giả định số Nhân vật quan
trọng có liên quan mà bên Nhà đầu tư phải tìm cách tiếp cận để thuyết phục nhận
Hoa hồng (cách nói nhẹ của từ đi Hối lộ). Và bao nhiêu người trong số đó là có
thể bị “thoái hóa, biến chất”, bị chi phối bởi mãnh lực đồng tiền để trở thành
cá nhân lợi ích hay nhóm lợi ích? nhận tiền Hối lộ hay còn gọi là… Tham
nhũng!
Một điều cần thông cảm là không phải người nào
có liên quan trong nhóm lợi ích cũng không phải là “thoái hóa, biến chất” ngay
từ đầu đâu, một số không ít người thậm chí chưa từng có tiền lệ nhưng lần này
chỉ là vô tình vì thân tình, nể mặt, vì đại diện Nhà đầu tư thuyết phục, nhiệt
tình quá nên khó từ chối, để rồi sau đó thấy Nhà đầu tư gặp khó khăn cũng không
nỡ khoanh tay đứng nhìn… Cứ thế rồi không còn rút chân ra được nữa. Bởi thế mới
nói, mức độ nguy hiểm của giới tư bản thật là khó lường..
Bao nhiêu người là hợp lý với thực trạng ở Việt
Nam bây giờ nhỉ? Thôi, tôi cứ xin giả định liều một khoảng khá rộng cho chắc
chắn đúng: 40 là tối thiểu và 400 là tối đa (có thể từ một nhân viên cấp thấp
nhất cho đến các cán bộ cấp cao nhất mà – chỉ đạo của Sếp phía đầu tư luôn luôn
là giao dịch hết cho công việc thuận lợi…).
Tất nhiên là theo vai trò quan trọng mà mỗi
nhân vật sẽ được “chăm sóc” bằng một tỷ lệ nhất định, nhưng để dễ hình dung, cứ
tính bình quân thì mỗi nhân vật sẽ được:
- Với số
người tối thiểu là 40 thì mỗi người sẽ có 100 tỷ VND/người
- Với số
người tối đa là 400 thì mỗi người sẽ có 10 tỷ VND/người
Thật ra thì số lượng Nhân vật quan trọng là bao
nhiêu cũng không ảnh hưởng gì nhiều lắm mà quan trọng là "sức nặng của cái gói
400 triệu USD kia" là vì trước đó tôi tính với 5%, còn nếu sửa lại 2.5% thì chỉ
200 triệu USD thôi mới chính xác. Nếu ít nhân vật thì tất nhiên phải là những
nhân vật tầm cỡ có vai trò và quyền uy để lướt hết tất cả; còn nếu đông quá, số
tiền phân chia có nhỏ thì sức nặng lại chuyển sang số đông của nhóm lợi ích, kết
nối thành mạng vài trăm người…
Bây giờ thì quý vị đã hiểu điều mà THÔI THÌ TÔI
NÓI rồi đó.
SỨC NẶNG LÀ Ở CÁC CON SỐ ĐÓ!
Tôi không dám phân tích nhiều hơn nữa chỉ bằng
các con số giả định nhưng tôi tin là đến đây quý vị đã hiểu: Nếu có ai đó đang
sai thì họ đang bảo vệ điều gì? Vì cái gì? Và những ai đang đối đầu thì đối đầu
với bao nhiêu người trong một nhóm lợi ích ngầm? với sức nặng là bao
nhiêu?
Một bác Nông dân nào đó của Văn Giang ơi! Nếu
Bác “may mắn” có tên trong danh sách nhóm lợi ích ngầm ấy, dù đứng cuối danh
sách và chỉ được nhận phần nhỏ bé thì khoảng bao nhiêu nhỉ? Giả sử là 100 triệu
VND thì liệu Bác có “thoái hóa, biến chất” để nhận không nhỉ? Có ngoảnh mặt quay
lưng lại với bà con không nhỉ? Và nếu phần của Bác là 1 tỷ thì…Bác có tham
gia….gì đó nữa không nhỉ?
Cũng tùy người phải không Bác? Tùy lương tâm và
bản lĩnh của mỗi người phải không Bác? Đúng là vậy, cháu không kết luận điều gì,
không chỉ danh ai, cháu chỉ giả định để tính, để Bác biết Bà con đang đối đầu
với cái gì? đang gánh một khối nặng bao nhiêu mà lượng sức thôi, Bác nhé…!
"4,000 tỷ là con số lớn hơn giá trị thành quả lao động chân chính của nhân dân 3
xã trong…100 năm đó Bác ạ!" xin sửa lại là chỉ 10 năm thôi (= 10,000 lao động x
thu nhập 40 triệu/năm x 10 năm)! Nỗi khổ của người nông dân là đã chân lấm, tay
bùn bao nhiêu năm, thu nhập thấp, cuộc sống thiếu thốn mà thỉnh thoảng lại còn
bị rơi vào tình trạng đối đầu như “lấy trứng chọi đá” với các thế lực đồ sộ,
“lấy thịt đè người” là thế!
Mà cũng xin nhắc lại để Bác và quý vị cũng đừng
quên cái cụm từ “đồng tiền đi trước là đồng tiền khôn”, cho nên có những trường
hợp đã lỡ “ứng” rồi, có khi còn “dùng hết” rồi nên dù có lỡ sai cũng không lùi
được nữa, chỉ biết bất chấp càn tới, nên mới có vài chuyện mà mọi người vẫn bình
luận là bất ngờ, là vô học, là hài hước... trong phát ngôn và hành vi…(thực ra
là không phải họ như thế nhưng vì họ không biết phải nói gì, làm cách gì khác
thôi).
Phân
tích cho chặt chẽ, viết cho rõ ràng, đầy đủ có lẽ phải vài chục trang nhưng
thôi, tôi xin dừng. Chừng này tôi đã sợ cái chữ làm hại cái thân lắm rồi, vì dù
Điên, tôi cũng cảm nhận rất rõ mãnh lực của các con số trên.
Mong quý
vị cùng bà con thông cảm và mong đọc ít, hiểu nhiều!
Ghi chú: Tác giả bài viết gửi cho tôi và cụ Lê Hiền
Đức, xin được đăng nguyên văn
(nguồn blog PhuongBich)
Một xã hội chỉ xoay quanh chữ TIỀN
Trả lờiXóaVậy bản chất nó là gì ? CS hay TB ?
Dấu đầu lòi đuôi nhé !