Thích thì rinh dzìa để dzành

Thứ Hai, 16 tháng 7, 2012

SAU HÀNG CHỤC NĂM TRỜI IM LẶNG, BÁO NHÂN DÂN BẮT ĐẦU ĐƯA TIN KHÉO VỀ TỔN THẤT CỦA CUỘC CHIẾN TRANH VỚI TRUNG QUỐC ?

1200 LIỆT SĨ CỦA SƯ ĐOÀN 356 AN NGHỈ TẠI VỊ XUYÊN HÀ GIANG DO CHIẾN ĐẤU VỚI QUÂN TRUNG QUỐC LẤN CHIẾM

Phamvietdao.net: Trong trận 12/7/1984, theo các Cựu chiến binh của Sư đoàn 356 thì Trung đoàn 876, Sư 356, đơn vị trực tiếp đánh trận này hy sinh 600 cán bộ và chiến sĩ...

Theo 1 hồi âm từ trên blog của Phamvietdao.net, một blog nhận là có quen người nhà của Thượng tướng Đỗ Bá Tỵ, (hiện ông là Tổng tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, hồi năm 1984, Tướng Đỗ Bá Tỵ đang là Tiểu đoàn trưởng của 1 tiểu đoàn của Sư 313, sau đó lên Sư đoàn phó 313) thì số lượng thương vong của quân ta trong trận 12/7/1984 khoảng trên 2000 ? Trong trận 12/7/1985, cũng theo ông Đặng Việt Châu có 3 Sư đoàn tham chiến tại Thanh Thủy, Vị Xuyên đó là: F 356, F 316 và F 312...

Đây là con số cần kiểm chứng thêm !

Hy vọng, sau bản tin ngắn ngủi trên Nhân Dân điện tử ra hôm nay, sẽ là tín hiệu cho phép các báo nói kỹ và sâu hơn về cuộc chiến tranh biên giới phía bắc chống Trung Quốc lấn chiếm đất để rút ra cho hôm nay vô vàn những bài học xương máu?!

Ảnh: Nghĩa trang Vị Xuyên, P.V.Đ chụp đầu tháng 6/2012.

Cựu quân nhân F356 đặt ghế đá tại Nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia Vị Xuyên, Hà Giang

Cập nhật lúc 18:37, Thứ năm, 12/07/2012 (GMT+7)

( NDĐT) Ngày 12-7, hơn 150 cựu quân nhân sư đoàn 356, Quân khu 2 đã tổ chức lễ tri ân cho đồng đội tại Nghĩa trang liệt sĩ quốc gia Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang.

Sư đoàn 356, tiền thân là sư đoàn 316B thành lập tại quân khu IV cuối năm 1974 có nhiệm vụ nghi binh cho sư đoàn 316 bí mật di chuyển vào chiến trường miền nam phục vụ chiến dịch, sau cơ động lên bảo vệ biên giới phía bắc, đóng tại Lào Cai. Đến tháng 5-1984, sư đoàn nhận lệnh cơ động sang Vị Xuyên, Hà Giang, phối hợp với các đơn vị thực hiện chiến dịch MB 84 vào ngày 12- 7-1984.
Nghĩa trang liệt sĩ quốc gia Vị Xuyên - Hà Giang có hơn 1.700 ngôi mộ liệt sĩ, trong đó hơn 1.200 liệt sĩ trong số này là cán bộ, chiến sĩ sư đoàn 356. Kết thúc lễ tri ân đồng đội, đại diện cựu quân nhân, thân nhân quân nhân sư đoàn 356 đã chuyển tặng Nghĩa trang liệt sĩ quốc gia Vị Xuyên, Hà Giang 22 chiếc ghế đá để tôn thêm cảnh đẹp cho 'ngôi nhà' của các liệt sĩ, đồng thời để góp phần chăm sóc đôi chân thân nhân các liệt sĩ khi đến đây thăm viếng người thân.

QUANG TIẾN

(Nhân Dân Điện tử )

Ảnh: P.V.Đ.

LỜI PHÁT BIỂU TRONG LỄ TRI ÂN TẠI NGHĨA TRANG LIỆT SĨ VỊ XUYÊN CỦA HỘI CỰU CHIẾN BINH SƯ ĐOÀN 356
Hà Giang, sáng 12-7-2012!

...Hai mươi lăm năm rồi, hôm nay trở lại Hà Giang. Sông Lô vẫn cuồn cuộn chảy phù sa đỏ. Vẫn ngút ngàn núi đá chập chùng và cao xanh đại ngàn Tây Côn Lĩnh và tình người Hà Giang vẫn ấm nồng thủy chung son sắt.
Lời đầu tiên thay mặt anh em cựu quân nhân sư đoàn 356. Kính chúc các đồng chí lãnh đạo địa phương bà con nhân dân các dân tộc Hà Giang, anh em đồng chí, đồng đội lời chúc sức khỏe:Mạnh khỏe! Vui tươi! Hanh phúc!!!...

Thưa các đồng chí! Hai mươi lăm năm-một phần tư thế kỉ, quãng thời gian thật dài...Nhưng cũng chỉ là mới đó...Cái ngày mà đầu mùa hè 1984 mảnh đất Hà Giang họa xâm lăng tràn tới. Thanh Hương, Thanh Thủy, Thanh Đức, Phương Độ, thị xã Hà Giang...Ngày đêm ầm ầm pháo đạn. Lửa cháy đỏ trời và máu của đồng bào đã đổ...Đồng bào nhân dân các bản làng thôn xóm đã gồng gánh, bế bồng chạy giặc.
Chúng tôi! Những chiến sĩ sư đoàn 356. Với dũng khí của tuổi trẻ và tình yêu tổ quốc từ Lào Cai ngược dòng sông Lô về đây sát cánh cùng các lực lượng vũ trang và nhân dân các dân tộc Hà Giang anh dũng chiến đấu chặn đứng bước tiến của quân thù xâm lược giữ cho Hà Giang thanh bình và mãi là Hà Giang mến yêu!
Nhớ chiến trường xưa! Nhớ đồng đội cũ, những người ra đi không trở lại, nhớ tấm chân tình của anh em đồng chí, đồng đội, của bà con nhân dân các dân tộc Hà Giang những năm tháng ác liệt của chiến tranh.
Những người đã dũng cảm chiến đấu. Gần 600 đồng đội của trung đoàn 876 đã ngã xuống trong trận đánh đầu tiên ngày 12/7/1984 tại cao điểm 772. Những trận đánh tiếp theo của mùa đông 1984, mùa xuân 1985. Hơn 180 ngày đêm đội pháo bám đá lấn, dũi, tiến công, phòng ngự giành giật với quân thù từng mỏm đá, gốc cây, ụ đất của cao điểm núi đá 685 của trung đoàn 153, trung đoàn 876. Tiến công bình độ 300-400 của trung đoàn 149. Của trung đoàn 2 nơi bình độ Ngàn Mốt-Một Ngàn, chín trăm, tám trăm, đồi khồn tên, 600, 468, Hang Dơi, Làng Lò, Đồi Đài, Cô X, Thanh Thủy, nơi thung sâu đất lạ, Hang Mán, Khe Cụt, Đồi Xanh...Những liệt sĩ: Phó tham mưu trưởng trung đoàn 153 Đậu Thế Chân, Liệt sĩ Tiểu đoàn trưởng tiểu đoàn 3 Nguyễn Hữu Thanh, liệt sĩ tiểu doàn trưởng tiểu đoàn 1 Nguyễn Trung Chỉ, liệt sĩ tiểu đoàn trưởng tiểu đoàn 8 Nguyễn Xuân Thuyên, liệt sĩ tiểu đoàn phó tiểu đoàn 1 Bạch Văn Kết, liệt sĩ tiểu đoàn phó tiểu đoàn 2 Phạm Minh Kí...và hơn 1200 đồng đội chiến sĩ sư đoàn 356. Vì sự bình yên của Hà Giang, sự vẹn toàn của lãnh thổ, của biên cương Tổ quốc đã vĩnh viễn nằm lại trên mảnh đất Hà Giang này.
Những người còn lại chiến công của họ khi được nhắc tới như một huyền thoại. Đại đội trưởng đại đội 11 tiểu đoàn 3 trùng đoàn 876 Nguyễn Văn Minh trong trận đánh đầu tiên đã dẫn đầu đội hình đơn vị dũng mãnh xung phong đánh chiếm mục tiêu. Khi bị thương vẫn bình tĩnh chỉ huy đơn vị tiến công quân địch. Trận đánh không thành...tiếp tục bị thương và ngất đi... suốt 6 ngày 6 đêm lần từng bước bò về đơn vị.
Đại đội trưởng đại đội 3 tiểu đoàn 4 trung đoàn 153 Hoàng Ngọc Nhân. Đại đội trưởng đại đội 7 tiểu đoàn 5 trung đoàn 153 Nguyễn Tư Hạnh từ 14/12/1984 đến 18/1/1985 tiến công, phòng ngự kiên cường đã đánh lui 33 đợt tiến công của địch để có 1 tiểu đoàn 4 anh hùng , 1 Lê Trần Mẫn anh hùng.
Tiểu đoàn trưởng tiểu đoàn 2 E 876 Hồ Xuân Tuân, Đại đội trưởng đại đội 5 Thái Khắc Ba. Kiên cường phòng ngự E2, E5. Núi đá 685, trận đánh ngày 15-18/1/1985 đã đánh lui 11 đợt tấn công của địch giữ vững điểm tựa để có một Nguyễn Viết Ninh anh hùng...
Gần đây nhất từ 18/6-21/6/2012, khi biết tin gia đình của tiểu đoàn trưởng tiểu đoàn 3 Nguyễn Hữu Thanh về Hà Giang tìm hài cốt của anh. Thì những chiến sĩ năm xưa của Tiểu đoàn 3:"Kim, Khiêm, Tiến, Tuấn, Chung, Đại, Nhân" đã từ Hà Nội, Yên Bái ngược ngàn trở lại 772 vẫn còn đầy mìn, cạm bẫy và cái chết vẫn rình rập trên những lối mòn mép chiến hào, gốc cây, ụ đất...Họ đã làm nên một kì tích là đã tìm lại đựoc di cốt của Tiểu đoàn trưởng Nguyễn Hữu Thanh. 28 năm lạnh lẽo gió sương trên đầu voi của cao điêm 772. Anh đã anh dũng ngã xuống, nơi anh ngã xuống chỉ cách sở chỉ huy của địch không quá 15m. Làm vơi đi nỗi đau của vợ con, của gia đình anh suốt 28 năm tìm kiếm
Và tất cả anh em đồng đội chúng ta, chiến sĩ sư đoàn 356. Từ trận đánh đầu tiên, trận đánh tiếp theo, trận đánh sau cùng và trong xây dựng huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu...Là những đại diện cùng có mặt trong buổi hội ngộ này, thật là cảm động!
...Hôm nay, ngày 12-7-2012,trở lại Hà Giang với tấm chân tình sâu đậm. Chúng tôi, những cựu quân nhân sư đoàn 356 xin gửi tới Hà Giang lời chào thân thương nhất! Gửi tới nơi yên nghỉ của đồng chí, đồng đội tại nghĩa trang Vị Xuyên, Hà Giang món quà nhỏ:
-Hai mươi ghế đá chất lượng cao
-Ở đài tưởng niệm Thanh Thủy 2 chiếc ghế đá chất lượng cao
Trên 22 chiếc ghế đá này có ghi dòng chữ:"Hội cựu quân nhân sư đoàn 356 kính tặng"!
Xin được thắp nén Tâm hương cho đồng chí, đồng đội, anh em, những người nằm lại!
Nguyện cầu cho các anh mộ phần được yên ổn, vong linh được siêu thoát. Độ cho gia đình. cho đồng chí, đồng đội, cho Hà Giang, cho Tổ quốc Việt Nam trường tồn và tươi đẹp mãi mãi!
Xanh thắm trời chiều thu biên giới
Chập chùng núi đá ngút ngàn mây
Ghé lại Hà Giang thăm bạn cũ
Làng Lò-Thanh Thủy khó nào quên
Chiều muộn hoa rừng xin một nắm
Gửi người nằm lại góc rừng xa
Thanh Thủy suối ngàn treo lưng núi
Ngàn đời ngân mãi khúc hùng ca!
Xin đựoc bày tỏ tấm lòng biết ơn tới các đồng chí lãnh đạo tỉnh Sở lao động thương binh xã hội, Hội cựu chiến binh tỉnh và các sở ban ngành của tỉnh Hà Giang và huyện Vị Xuyên đã tổ chức và tạo thuận lợi cho cuộc hội ngộ hôm nay.
Xin kính chúc các đồng chí lãnh đại địa phương, nhân dân các dân tộc Hà giang, đồng chí, đồng đội anh em thân mến:
Mạnh khỏe!Hạnh Phúc!
Xin trân trọng cảm ơn!!!
TM.hội cựu quân nhân sư đoàn 356
ĐẶNG VIỆT CHÂU

(http://www.vnmilitaryhistory.net/index.php/topic,24452.150.html )

Ảnh: P.V.Đ.

TRẬN TRUNG ĐOÀN 876, SƯ 356 ĐÁNH QUÂN TRUNG QUỐC TẠI CAO ĐIỂM 772 THANH THỦY HÀ GIANG BỊ TỔN THẤT NẶNG ?

Phamvietdao.net: Thượng tướng Nguyễn Xuân Được nguyên là Thứ trưởng Bộ Quốc phòng; Ông tiếp nhận cương vị Quyền Sư đoàn trưởng Sư 356 từ tháng 2/1985, khi mà đơn vị này vừa chịu tổn thất lớn: hy sinh 600 cán bộ và chiến sĩ thuộc trung đoàn 876 trong trận đánh cao điểm 772 ngày 12/7/1984...Trong trận 12/7/1984, ngoài E 876 đánh 772 còn có các F316 đánh 233, F312 đánh 1030...

Một điều làm cho chủ blog không khỏi băn khoăn: hồi ký của một vị Nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Nguyên Sư đoàn trưởng của một sư đoàn trực tiếp đánh trả quân Trung Quốc tại Mặt trận Hà Giang, một trận đánh liên quan tới xương máu của hàng ngàn chiến sĩ, đáng lý ra nên công bố trên tờ Quân đội nhân dân? Thế nhưng tình cờ chủ blog lại nhặt được trên trang Quân Sử Việt Nam, một trang dành cho các cựu chiến binh ? Để vào trang này, nếu ai không quen và không có thời gian khó lòng kiên nhẫn tiếp nhận thông tin mặc dù có nhiều thông tin quý, quan trọng...

Sau đây là một vài hồi ức của ông về trận đánh này của Trung đoàn 876, F 356 là Sư đoàn ông trưởng thành lên; Hồi ký có vẻ Tướng Nguyễn Xuân Được muốn rút ra một vài bài học kinh nghiệm không có gì mới lạ, nhưng nếu tinh sẽ thấy vị Tướng này muốn ngầm thanh minh: Ông không chịu trách nhiệm gì về trận thua 12/7/1984 này ...

Thượng tướng Nguyễn Xuân Được.

...Thời điểm chúng tôi gần kết thúc khóa học thì tình hình biên giới phía bắc diễn biến hết sức phức tạp. Từ đầu hè năm 1984, xung đột nổ ra ở một số khu vực.Nóng nhất là địa bàn Thanh Thủy, Vị Xuyên tỉnh Hà Tuyên ( Nay thuộc Hà Giang). Mặc dù dồn hết tâm lực cho các nội dung cuối khóa, nhưng qua các kênh thông tin khác nhau, chúng tôi biết cả nước đang hướng về Thanh Thủy - Vị Xuyên. Nhiều đơn vị tăng cường quân cho Quân khu 2, cho sư đoàn 313, sư đoàn 314. Một số trung đoàn chủ lực của Bộ trong đó có sư đoàn 312 cũng lên thay phiên chiến đấu cho các đơn vị của Quân khu 2 trên đó. Tôi biết trước yêu cầu lên thay phiên chiến đấu cho đơn vị bạn ở Hà Giang. Bộ tư lệnh sư đoàn, quân đoàn đã đề nghị học viện cho phép tôi và một số anh em đặc cách tốt nghiệp trước về cùng trung đoàn 141 lên Vị Xuyên. Nhưng vì chương trình học rồi mà thi chưa xong nên thủ trưởng Bộ quốc phòng không đồng ý và chúng tôi kết thúc khóa học trọn vẹn...

Sự kiện " nóng " nhất của sư đoàn thời điểm này là việc trung đoàn 141 làm nhiệm vụ thay phiên chiến đấu cho đơn vị bạn ở Thanh Thủy- Vị Xuyên Hà Giang. Như phần trước tôi đã đề cập, từ đầu năm 1984 tình hình tuyến biên giới phía bắc ngày một nóng lên, đã xẩy ra xung đột cục bộ. Điểm nóng nhất là khu vực Thanh Thủy Vị Xuyên Hà Giang ( Lúc đó Hà Giang và Tuyên Quang sáp nhập lại thành Hà Tuyên ). Thực hiện mệnh lệnh của Bộ, một số đơn vị thuộc các quân đoàn chủ lực" Quân triều đình "anh em vẫn gọi như vậy, được lệnh tăng cường chiến đấu thay phiên cho các đơn vị của Quân khu 2. Theo đó trung đoàn 141 sư đoàn 312, trung đoàn 174 sư đoàn 316 và trung đoàn 876 sư đoàn 356 lần lượt lên biên giới tham chiến.

-Giấy bảo tử của liệt sĩ Phạm Hữu Tạo thuộc C2, D 1, E 876, F 356 là em trai của chủ blog do Đại tá Nguyễn Xuân Được ký ngày 20/5/1985; Trong giấy báo tử ghi: Do tính chất trận đánh ác liệt không lấy được thi hài; LS Phạm Hữu Tạo được thưởng Huân chương chiến công hạng 3, nhưng đến nay sau 27 năm, gia đình tôi vẫn chưa nhận được ? Chủ blog mong nhận được hồi âm từ những đồng đội nào thuộc C2, D1, E876 ...

Qua anh Trần Minh Vân và các anh trong ban chỉ huy sư đoàn trao đổi, cuối tháng 6 năm 1984, trung đoàn 141 được tăng cường tiểu đoàn 4 trung đoàn 165. Đại đội 15 trung đoàn 209 và một số phân đội pháo của sư đoàn 308, mang mật danh là trung đoàn 14B do trung tá Đào Trọng Lạc- Tham mưu trưởng sư đoàn 312 làm trung đoàn trưởng chỉ huy hành quân ngược dòng sông Lô lên Thanh Thủy- Vị Xuyên- Hà Giang.

Nhiệm vụ tác chiến và chủ trương của mặt trận là trung đoàn 14B cùng với trung đoàn 174 sư đoàn 316, trung đoàn 876 sư đoàn 356 thực hành tiến công lấy lại những điểm cao mà đối phương chiếm đóng trái phép. Tiếp theo là xây dựng trận địa phòng ngự vững chắc, không để cho thị xã Hà Giang bị uy hiếp.
Sau mấy ngày quán triệt nhiệm vụ, tổ chức trinh sát nắm tình hình, ngày 7-7 trung đoàn 14B hành quân từ ki lô mét số 17 vào Khổi Man, tập kết cách đối phương chừng 5 km. Triển khai xây dựng công sự từ sở chỉ huy cơ bản đến tiền duyên phòng ngự phía trước. Nhiệm vụ cụ thể của trung đoàn là sử dụng lực lượng hiệp đồng binh chủng tiến công làm chủ điểm cao 1030, điểm cao 1054, Xi Cà Lá....Sáng ngày 12-7-1984 trung đoàn 14B và lực lượng phối thuộc cơ bản chiếm lĩnh xong khu vực được giao, sẵn sàng nổ súng.

Mặc dù công tác chuẩn bị, hành quân tập kết...của ta được tiến hành bí mật, nhưng vì địa hình đồi núi hiểm trở, có tuyến cơ động gần như độc đạo, ta lại phải vận chuyển súng pháo cồng kềnh nên đối phương đã phát hiện từ sớm. Khi pháo ta bắt đầu khai hỏa thì đối phương phản pháo ngay, phản pháo dữ dội gây cho ta thương vong ngay từ đầu.
Theo phương án đã hiệp đồng, đúng 10g30 phút ngày 12-7 pháo của ta bắn vào cao điểm 1030. Xi Cà Lá. Sau đó bộ binh xuất phát xung phong đánh chiếm mục tiêu. Tuy nhiên hỏa lực của ta không chế áp được hỏa lực của đối phương, bộ binh ta bị bắn chặn quyết liệt , không phát triển được. Do đối phương phản pháo dữ dội, bộ đội bị thương vong nhiều,thông tin liên lạc bị đứt. Các tiểu đoàn bị mất liên lạc với trung đoàn, lực lượng thọc sâu vu hồi không liên lạc được với hỏa lực và lực lượng tiến công chính diện. Hầu hết các hướng các mũi tiến công đều không hiệu quả, thương vong nặng. Để bảo toàn lực lượng, ngày 13-7, tư lệnh mặt trận lệnh cho bộ đội tạm ngừng tấn công để khắc phục hậu quả, cứu chữa thương binh, chuyển sang phòng ngự . Giữ vững trận địa tiền duyên từ Pìn Sản và tây điểm cao 732 ( Hoàng Pi Ra ) với chính diện 6km và chiều sâu 4km.

Tin phía trước truyền về làm chỉ huy sư đoàn mất ăn mất ngủ. Ra quân trận đầu tổn thất nặng không hoàn thành nhiệm vụ trọng trách đầu tiên thuộc về lãnh đạo chỉ huy sư đoàn. Chỉ huy sư đoàn,cán bộ tham mưu, chính trị lập tức lên Vị Xuyên nắm tình hình, tìm ra nguyên nhân,sau đó về tổ chức họp rát kinh nghiệm. Thực tiễn chiến đấu của trung đoàn 141 và lực lượng tăng cường ở Thanh Thủy- Vị Xuyên, Hà Giang đã để lại những kinh nghiệm nóng hổi về đánh giá đối phương chưa đúng, công tác giáo dục quán triệt nhiệm vụ chiến đấu và chuẩn bị chiến đấu chưa kỹ, bộ đội chủ quan, huấn luyện chưa sát với thực tiễn chiến trường rừng núi phức tạp. Qua trận đánh ngày 12-7-1984 của trung đoàn 141, sư đoàn rút ra ba vấn đề cốt lõi trong tác chiến với đối tượng mới.
-Một là: Phải xây dựng tốt công sự chiến đấu để hạn chế thương vong, nhất là thương vong vì đạn pháo.
-Hai là : Phải sử dụng hỏa lực mạnh để kìm chế hỏa lực đối phương, hỏa lực ta phải đi cùng bộ binh.

-Ba là: Phải đảm bảo thông tin liên lạc thông suốt trong mọi tình huống để chỉ huy, hiệp đồng chiến đấu.

( Trích )

( Nguồn: Quân Sử Việt Nam )

Nhật ký của Đặng Việt Châu- Nguyên Chủ nhiệm chính trị Sư 356

Tướng Vũ Lập ( Tư lệnh Quân khu 2 thời điểm 1984 ) hỏi tôi:"Thế trận này ta thua hay thắng"? Không cần suy nghĩ, tôi đáp:"Ta đã thua, bởi không chiếm được mục tiêu và hi sinh tổn thất quá lớn. Nhưng tinh thần dũng cảm chiến đấu dám đánh, quyết đánh, dám xả thân hi sinh vì sự vẹn toàn của biên giới tổ quốc của cán bộ chiến sĩ ta cần được ghi nhận".

Nghe câu trả lời của tôi, cả hội trường như lặng hẳn. Giọng Tư lệnh chùng xuống, ông nói đại ý là: "Đánh nhau phải có thắng, có thua. Nhưng phải biết vì sao mà thua, vì không hiểu địch, nóng vội, coi thường địch hay ý chí quyết tâm chưa tốt, trình độ chiến đấu còn non kém...Chỉ huy các đơn vị phải kiểm điểm thật kĩ rồi rèn luyện bộ đội thật tốt, thật đầy đủ, tiếp tục chiến đấu giành thắng lợi"...

Đặng Việt Châu, người ngoài cùng bên trái cùng các CCB 356...

4h5 phút ( ngày 12/7/1984-CT-PVĐ ) có 3 tiếng gõ nhẹ trên máy bộ đàm. Đồng chí Bộ B trưởng thông tin báo cáo: "Lệnh nổ súng". Phía trước mặt, rồi cả thung lũng Nậm Ngặt lửa sáng rực. Tiếng pháo cối, lựu đạn, 12ly7, DKZ, AK...nổ. Mặt đất rung chuyển. Tôi lệnh cho đồng chí Bộ bằng mọi cách liên lạc được với các mũi, hướng, cũng như cấp trên nhưng rất nhiễu, chuyển về sóng phụ cũng không liên lạc được. Tôi lập tức leo lên phía trên đỉnh quan sát nhưng cũng chỉ thấy khói lửa và tiếng nổ của các loại súng. Tai ù đặc mà lòng nóng như lửa đốt bởi không liên lạc nắm bắt được tình hình phía trước của đơn vị cũng như các mệnh lệnh của cấp trên.

6h10 phút, đồng chí Bộ hô to: "Đã chiếm được D3, tiểu đoàn 3 xuất kích"!
Tôi hỏi:"Lệnh của ai"? Đồng chí Bộ trả lời:"Tham mưu trưởng Kham". Tôi lập tức điện gặp đồng chí Lan C trưởng C12 nói rõ hiện ta đã chiếm được D3, địch đang chống trả quyết liệt. Đồng chí cho hỏa lực chế áp trận địa cối của địch sau 772 để thê đội 2 xuất kích. Sau loạt tiếng nổ đầu nòng hỏa lực của ta, tôi ra lệnh toàn đơn vị xuất kích. Các cỡ súng thi nhau nổ. Tiếng hô xung phong vang động cả thung lũng Nậm Ngặt. Xách AK vận động theo đơn vị mà lòng tôi trào lên niềm vui khôn tả. Vượt qua khe Cụt, tới khu vực có hòn Đá Dựng gặp đồng chí Bính trợ lí tác chiến tay cầm súng ngắn đang chỉ huy bộ đội xung phong. Tôi chỉ thẳng lên phía mục tiêu rồi vượt lên phía trước. Lúc này, các cỡ súng của địch tập trung vào hướng chúng tôi. Đạn bay ràn rạt, đất đá tung tóe, cây cối đổ ngổn ngang. Bám vào sườn núi tôi vượt lên một quãng khoảng 15m thì gặp đồng chí Hoa C phó C11 đang ép mình vào rãnh núi. Tôi hỏi Hoa:"Anh Thanh đâu"? Hoa trả lời:"Em bị thương", rồi chỉ tay về phía đỉnh đồi. Tôi vượt lên 7m nữa thì gặp đồng chí Minh C trưởng mình trần máu me bê bết nằm ngất lịm. Tôi ngồi xuống ôm lấy Minh, Minh mở mắt thều thào: "Anh Thanh đã hi sinh". Rồi Minh chỉ tay về hướng đỉnh đồi. Tôi bảo anh em đưa ngay đồng chí Minh xuống và tiếp tục vượt lên. Trước mặt sau lưng, đất đá bay ràn rạt.

Tôi bám được đường ngang lưng chừng D3. Đường này rộng khoảng 2m, cách chiến hào phía trước khoảng 20m. Tôi dừng lại và nhảy ngay vào 1 hố pháo cạnh mép đường. Sương mù dày đặc, cách 5-7m cũng khó phát hiện ra nhau. Anh em thấy tôi thì vô cùng mừng rỡ. Phía trước là C10 có đồng chí Cúc C viên, Hiền C phó, Tiếp xạ thủ B40, Đoan A trưởng...phân đội DKZ đồng chí Thành, đồng chí Quý. Bên cánh phải, đồng chí Toản C viên C11, đồng chí Đích và 1 số anh em khác. Cạnh tôi là anh em D bộ, Tuấn, Thọ, Ba, Kí, Chính, Bộ, Kim, Thanh B trưởng vận tải, Hoan... khẩu đội MK19 đồng chí Lý, Sĩ... Toàn bộ đội hình đã nằm gọn trên khu vực Đầu Voi và sườn phía Nam D3. Lợi dụng sương mù, tôi cho gọi Cúc và Toàn nắm lại tình hình đơn vị. Được biết C11 bị thương vong gần hết, phân đội theo đồng chí Thanh xung phong đánh vào bên phải D3 không liên lạc được. C10 đã chiếm được 1 đoạn chiến hào. Hỏa lực địch bắn thẳng, đã có thương vong, đạn dược không còn được bao nhiêu.

Trong chùm bài: Thử nhận diện đối tác tác chiến lược, tiềm ẩn của chúng ta:

-MỘT VÀI NHẬN DIỆN VỀ CHỦ NGHĨA BÀNH TRƯỚNG BÁ QUYỀN ĐẠI HÁN ( Phần 1 )
-MỘT VÀI NHẬN DIỆN VỀ CHỦ NGHĨA BÀNH TRƯỚNG BÁ QUYỀN ĐẠI HÁN ( Phần 2 )

-HẬU TRƯỜNG HỘI NGHỊ NGOẠI TRƯỞNG ASEAN TẠI PHNOM PENH:"MÈO NÀO SẼ CẮN MỈU" NÀO ĐÂY ?
-SỰ LÁO XƯỢC CỦA PHÍA TRUNG QUỐC TRONG VIỆC ĐẶT ĐIỀU KIỆN TIÊN QUYẾT CHO VIỆC XÂY DỰNG "BỘ QUY TẮC ỨNG XỬ BIỂN ĐÔNG" ?
-CHIẾN LƯỢC BẢO VỆ TỔ QUỐC VÀ ĐỐI TÁC TÁC CHIẾN CHIẾN LƯỢC, TIỀM ẨN CỦA QUÂN ĐỘI VIỆT NAM ?

-TBT LÊ DUẨN:CHUẨN BỊ ĐỐI PHÓ VỚI 1,5 TRIỆU QUÂN XÂM LƯỢC; ĐẠI TƯỚNG VĂN TIẾN DŨNG: SAO LẠI KHÔNG NGHĨ TRUNG QUỐC SẼ TỐT VỚI TA ?

-BĂN KHOĂN CỦA NHỮNG NGƯỜI LÍNH GIÀ ĐẦU BẠC VỀ ĐỐI TÁC TÁC CHIẾN LƯỢC CỦA QUÂN ĐỘI TA ? ...

-TƯỚNG LÊ DUY MẬT, TƯ LỆNH TRƯỞNG MẶT TRẬN HÀ GIANG 1984-1984: KHÔNG ĐƯỢC LÃNG QUÊN MỘT CUỘC CHIẾN TRANH ( Phần 4 )...

-TƯỚNG LÊ DUY MẬT, TƯ LỆNH TRƯỞNG MẶT TRẬN HÀ GIANG 1984-1988: KHÔNG ĐƯỢC LÃNG QUÊN MỘT CUỘC CHIẾN TRANH ( Phần 3 )

TƯỚNG LÊ DUY MẬT, TƯ LỆNH TRƯỞNG MẶT TRẬN HÀ GIANG NĂM 1984-1988: KHÔNG ĐƯỢC LÃNG QUÊN MỘT CUỘC CHIẾN TRANH ( Phần 2 )

- TƯỚNG LÊ DUY MẬT TƯ LỆNH TRƯỞNG MẶT TRẬN HÀ GIANG NĂM 1984-1988: KHÔNG ĐƯỢC LÃNG QUÊN MỘT CUỘC CHIẾN TRANH (Phần 1 ) ...

-TRUNG QUỐC BẮT ĐẦU ĐÁNH TA TỪ LÚC NÀO ?

-TRUNG QUỐC CÓ CÒN LÀ MỘT QUỐC GIA CỘNG SẢN ?

-4 ĐẶC ĐIỂM LỚN CỦA CUỘC CHIẾN TRANH CHỐNG TRUNG QUỐC...

_MỘT BÀI THƠ THEO CHÂN LÍNH LÊN CHỐT HÀ GIANG, ÁM ẢM HỌ GẦN BA CHỤC NĂM CHƯA BIẾT TÊN TÁC GIẢ ?

-ĐẠI TÁ QUÁCH HẢI LƯỢNG: TỪ NĂM 1979 TRUNG QUỐC ĐÃ PHÂN HÓA ĐƯỢC ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CAO CẤP CỦA VIỆT NAM

-BÁO TÀU " NÂNG BI " HAY RĂN ĐE TƯỚNG NGUYỄN CHÍ VỊNH ?

-TRUNG QUỐC TREO GIẢI 4 VẠN TỆ CHO MỖI "CÁI ĐẦU" SĨ QUAN QUÂN ĐỘI VIỆT NAM; CHUYỆN BẮT THÁM BÁO TRUNG QUỐC

-CỬA KHẨU THANH THỦY SỚM BỊ ĐÁNH PHÁ ÁC LIỆT VÀ SỚM RƠI VÀO TAY TRUNG QUỐC...

-CTHCCB VỊ XUYÊN LỤC ĐỨC CHUNG: TRUNG QUỐC ĐÃ ĐÁNH TAN 1 TIỀU ĐOÀN CỦA TA NĂM 1986-DỊP ĐẠI HỘI ĐẢNG VI NHƯ THẾ NÀO ?
-DIỄU VÕ DƯƠNG OAI Ở BIỂN ĐÔNG ĐỂ “ CHỐNG LƯNG” CHO NHÓM LỢI ÍCH THÂN TRUNG QUỐC TẠI VIỆT NAM...
-TỪ THỜI NHÀ NGUYỄN, "KHOÁNG TẶC " NHÀ THANH ĐÃ VÀO ĐÃ VÀO CƯỚP PHÁ, CHÉM GIẾT BỪA BÃI DÂN TA TẠI VÙNG HÀ GIANG
-TÙY VIÊN QUÂN SỰ ĐẠI SỨ QUÁN VN TẠI BẮC KINH ĐẠI TÁ QUÁCH HẢI LƯỢNG NHỚ VỀ MỘT VÀI KỶ NIỆM CŨ

Lúc này, đồng chí chiến sĩ thông tin( mạng của sư đoàn) đi với đồng chí Thanh chạy tới. Tôi hỏi ngay:" Thanh đâu"? Đồng chí đó lắc đầu và chỉ về phía trên đỉnh đồi và báo cáo chỉ huy sư đoàn cần gặp thủ trưởng. Tôi chỉ tay về phía địch nói:" cấm gọi thủ trưởng". Rồi cầm tổ hợp báo cáo trực tiếp tình hình đơn vị với đồng chí Điếm sư đoàn trưởng. Tôi bảo với Cúc và Toản:" hiện nay chần chừ là chết, các anh về cho bộ đội triển khai công sự, giữ chắc khu vực đã chiếm". Tôi gọi pháo cấp trên chi viện, chuẩn bị xung phong...
Anh em C10 dùng lựu đạn ném mạnh về phía trước. Địch tưởng ta xung phong. Các hỏa điểm của địch phát lộ. Xạ thủ B40 cứ nhằm vào mà khai hỏa. Tiếng súng lại rộ lên, đạn bay chiu chíu trên đầu. Sương tan dần, toàn bộ đội hình lộ rõ trên sườn đồi. Bên cánh phải xuất hiện 1 ổ hỏa lực bắn xả vào sườn đơn vị. Đồng chí Cúc chạy xuống báo cáo anh Hiền bị thương xin được rút quân. Tôi nói với Cúc:" bây giờ, chỉ có tiến chứ không có lùi". Cúc khóc và chạy đi...

Địa hình hẹp lại dốc, khẩu đội MK19 không thể triển khai giá súng bắn được. Tôi vẫy tay gọi Lí, rồi chỉ về mỏm đồi phía sau bảo đưa khẩu đội xuống đấy giá súng. Nhằm hỏa điểm phía sườn phải mà bắn. MK19 vừa bắn được một loạt thì:" Bùm". Toàn bộ khẩu đội bị DKZ của địch bắn vào. Tất cả anh em khẩu đội đều hi sinh. Quân địch la hét rất rõ:" Tran trả, tran trả"...
Một loạt rồi hai loạt AK bắn gần, đanh gọn. Tiếng chân địch xô nhau chạy, rồi lựu đạn và các cỡ súng nổ chát chúa, khói bụi mù mịt. Đồng chí Thanh B trưởng vận tải trúng đạn hi sinh. Tôi phẩy tay bảo đồng chí Thọ, đồng chí Bảo y tá đưa Thanh xuống.
Tưởng tôi ra lệnh rút, toàn bộ đội hình của đơn vị theo nhau trượt xuống chân đồi. Tôi cầm lấy tổ hợp trên tay chiến sĩ thông tin báo cáo với đồng chí Điếm:"hiện chúng tôi không đủ sức tiến công, địch đang phản kích rất mạnh, xin pháo bắn ngay vào D3, chỗ tôi đang ở - tôi K3". Đồng chí Điếm hỏi lại:" Đồng chí tên gì"? Tôi trả lời:" Tôi là Châu". Trao tổ hợp cho chiến sĩ thông tin, tôi nói:" hướng đồi xanh-tìm về đơn vị". Nhìn ngược lên đỉnh đồi trống hoác. Đường tiến nham nhở vết đạn. Trận địa lúc này im ắng lạ thường. Tôi như kẻ mộng du, ôm chặt súng. Thả người trượt xuống chân đồi...

Xuống tới chân đồi, nơi vị trí xuất phát tấn công của C11. Trước mắt tôi là đồng chí Hà bị đạn cụt mất cánh tay trái đã hi sinh. Thì vừa lúc tiếng rít của pháo cối, tôi nhảy vào một cái hầm đã chật ních anh em bị thương. Họ kêu la inh ỏi, tôi ra hiệu bảo anh em im lặng. Lúc này, địch cũng đang la hét, tôi nhắc anh em im lặng bởi ta rất gần địch, nhất định chúng sẽ mò xuống. Hết loạt pháo, tôi lần đến chỗ đồng chí Minh C trưởng C11 đang nằm trên một cái võng mắc sát mặt đất. Tôi nắm lấy tay Minh vỗ nhẹ, Minh nhận ra tôi rồi nói trong hơi thở:"Chắc em chết mất.., còn sống khi qua Vinh anh ghé thăm nhà em, vợ con em ở công ty chất đốt thành phố Vinh". Tôi nói với Minh:" Chú không thể chết được, còn anh thì còn em". Rồi tôi quay lai cái hầm, nơi có đông anh em đang trú ẩn. Nhìn các chiến sĩ máu me, bùn đất phờ phạc mà lòng tôi đau quặng. Tôi bảo anh em:" Ta và địch rất gần nhau, tránh kêu khóc, ồn ào. Đồng chí nào còn khỏe thì theo tôi". Đồng chí Đoan C10 tay cầm con dao Mán đứng dậy nói:"Có tôi".
Hai anh em tôi vượt lên phía trên bên phải một quãng gặp một gốc cây to thì nằm lại. Tôi đưa cho Đoan 2 quả lựu đạn, bảo Đoan cảnh giới phía trái, tôi cảnh giới phía phải. Nhìn ngược lên đỉnh đồi, cỏ tranh lau lách bị đạn bắn như ai cầm liềm cắt. Cối pháo lại tiếp tục bắn. Mặt đất rung chuyển, tôi như chìm vào giấc ngủ...
Khi mở mắt ra thì thấy Đoan nhìn tôi cười răng trắng hếu. Ghé sát vào tai tôi nói:"Số ông cao lắm, không chết được đâu". Tôi nghĩ: "Lúc này mà hắn vẫn cười được, vậy là tôi lại có một chiến sĩ gan dạ bên cạnh". Khi hoàn toàn tỉnh táo, tôi kiểm tra lại mình, may vẫn còn nguyên, chỉ tội toàn thân đau ê ẩm. Lúc này trời đã về đêm, nghe ngóng động tĩnh, tôi và Đoan trở lại khu vực bộ đội đang nằm.
Tôi nói với anh em:"Ta phải nhanh chóng rời khỏi nơi này, tìm về bình độ 600 sẽ có người đón". Anh em kẻ nhẹ dìu người nặng theo tôi ra ngoài. Lần mò trong đêm tối, mãi đến gần sáng mới tới sở chỉ huy của tiểu đoàn (khu vực hang Mán)...

Thương binh, tử sĩ và bộ đội ngồi, nằm chật cả khu vực sở chỉ huy. Nghỉ một lát, tôi nói:" Quanh đây, ai là cán bộ Đảng viên xin mời đến để hội ý". Có tiếng xì xào rồi im lặng, tôi nhắc lại lần nữa. Đồng chí Hoa, Toản C11, Bính tác chiến, Bộ thông tin, Ba y sĩ lần lượt tới. Tôi hỏi đồng chí Bộ:" Có liên lạc được với Trung đoàn không"? Bộ trả lời:" Cả hữu tuyến và vô tuyến không liên lạc được". Hỏi Hoa và Toản, Bính về tình hình đơn vị, họ cũng chẳng nắm được gì nhiều. Mưa lạnh sương giá, thương vong mất mát của đơn vị như đang ngấm dần vào trong tôi. Tôi rùng mình ớn lạnh, biết cơn sốt rừng đang kéo tới. Tôi nói với Ba y sĩ:" Cho mình vài ống trợ sức và thuốc sốt rét... Rồi nói với anh em:" Ra hết đi". Tôi bò vào ngóc hang, quơ vội cái màn trùm kín đầu, quấn chặt lấy người, cứ thế để cho nước mắt tuôn trào. Tôi thiếp đi nghe tiếng thầm thì của Thanh đang kể chuyện ngày về phép đi hỏi vợ. Đã là một Tiểu đoàn trưởng, đứng trước nữa ngàn quân đĩnh đạc thế, thế mà trước người con gái yêu thương lại thấy run, phải nhờ cha nói hộ. Trước khi vào trận đánh, cô ấy đã kịp sinh cho anh một thằng trinh sát con chắc là kháu khỉnh lắm. Rồi đồng chí Công B phó DKZ tối qua đang khoe với tôi mới nhận được thư nhà. Vợ báo đã sinh con trai. Tôi bảo công hãy nhận sĩ quan làm chỉ huy cho con nó hãnh diện. Công hứa sau trận này sẽ trả lời. Thế mà giờ đây họ đã vĩnh viễn nằm lại nơi này. Tiếng thì thầm xa dần... Có tiếng loạc xoạc, ai đó nắm lấy chân tôi giật giật. Mở mắt nhìn xuống thì có mấy chiến sĩ đầu quấn băng trắng toát. Hỏi ra mới biết các cu cậu khát nước, rờ được hũ, thấy có nước, mở nắp cứ thế tu vào. Khi biết rõ là hũ đưng tro cốt của người quá cố, sợ ma nên tìm đến nằm cạnh tôi cho đỡ sợ.

Sáng ngày 13/7, khoảng 8h sáng, Hoan từ trên đỉnh hang tụt xuống báo với tôi:" Địch bên D3 đông lắm". Tôi cùng Hoan leo lên quan sát bên ấy địch cũng đang thu dọn chiến trường, có cả mấy em quần trắng áo đỏ phất phới. Hoan giương súng đòi bắn, tôi chỉ xuống anh em thương binh tử sĩ ở phía dưới. Hiểu ý, Hoan kéo khóa an toàn khẩu súng, rồi im lặng nhìn sang phía địch. Tôi tụt xuống đến hầm của Bính. Lúc này, Bính đang ngồi cạnh võng của Đa B trưởng C10 bị thương ở bụng, được băng bó nhưng ruột cứ trào ra. Đa quằn quại, thở rất mệt nhọc. Tôi cho dùng bát ăn cơm đậy và tiếp tục băng lại. Quá trưa thì Đa tắt thở. Ở hầm thông tin, có chiến sĩ bị thương phần bụng dưới ngày càng phình to lên, đau đớn quằn quại, cứ xin được chết. Tôi nói với Bảo y tá:" Có thể chọc xi-lanh vào mà hút nước tiểu ra". Bảo lắc đầu quầy quậy:" Chưa được học". Đau đớn, mệt mỏi, đói khát. Tôi không đành lòng nhưng cũng không làm gì được... Thời gian nặng nề trôi, rồi trời cũng tối. Khoảng 19h, có thêm đồng chí Long C phó C16 đến bắt liên lạc xin được giúp đỡ. Tôi bảo Hoan và Bộ ở lại canh gác và chăm sóc anh em. Còn tôi cùng với Long đi đến trận địa của C16. Trên đường vào gặp xác các tử sĩ Tiến, Công và 2 tử sĩ của C16. Chúng tôi đặt anh em nằm vào chỗ bằng, rồi đánh dấu. Sau đó vào khu vực hòn đá Dựng với niềm tin mong manh sẽ gặp được Thanh, Minh. Trên D3, chốc chốc địch lại ném lựu đạn. Phía ngoài chỗ tiếp giáp giữa 772 và 685, địch bắn pháo sáng, sáng rực. Khoảng nửa đêm, chúng tôi quay trở về hang thì bộ phận cáng thương của Trung đoàn do đồng chí Hồng, đồng chí Vị; của Tiểu đoàn do đồng chí Tình bí thư đoàn, đồng chí Châu trợ lí hậu cần cũng vừa đến. Lúc này anh em mới tin rằng tôi còn sống...

Sáng ngày 14/7, tôi trở ra bình độ 600. Người đón tôi là anh Kham, anh ôm chặt lấy tôi. Anh nói:" Tưởng chú chết rồi, mấy hôm nay anh em cơ quan tìm kiếm mãi mà không thấy xác, có mấy đứa khóc thương cảm lắm". Rồi anh chỉ hầm của trung đoàn trưởng bảo tôi xuống báo cáo. Chân vừa chạm cửa hầm thì nghe tiếng bên trong vọng ra:" Đứa nào mà thối thế"? Tôi lùi lại... Một bàn tay đặt nhẹ vào vai tôi, và tiếng nói nhỏ nhẹ:" Thôi mà chú". Rồi anh dẫn tôi về hầm của anh, anh nói:" Chú cởi quần áo ra cho chúng nó giặt hộ". Lúc này mới biết sau mấy ngày lăn lộn, bùn đất máu mủ, đúng là thối thật. Tắm rửa xong, đưa tôi phong lương khô và hộp sữa anh bảo:" Chú ăn tạm". Tôi vừa ăn, vừa báo cáo tình hình đơn vị, anh chỉ ngồi im lặng mắt nhìn sang phía cao điểm 772 và nói:" Hỏng hết cả rồi chú ạ". Rồi anh nói rõ tình hình chiến đấu của trung đoàn với tôi. Đến lúc này, tôi mới biết để thực hiện cơ chế một người chỉ huy, cấp trên đã áp dụng ngay cho trận đánh này. Trên Sư đoàn, đồng chí Điếm về làm Sư đoàn trưởng, anh Tứ phó tham mưu trưởng Sư đoàn về trực tiếp làm E trưởng E876 chỉ huy chiến đấu. Anh Hương E trưởng, anh Kham E phó tham mưu trưởng chỉ còn là quan sát viên. Anh Khoản chính ủy chỉ còn là E phó chính trị, chức Bí thư Đảng ủy giao cho anh Đại chủ nhiệm chính trị...Tiểu đoàn 3 sáng ngày 12 được tin Thanh hi sinh, buổi chiều thì được tin Châu cũng hi sinh. Trung đoàn đã cử đồng chí Chung tác chiến về làm chỉ huy Tiểu đoàn. Anh Kham cho người dẫn tôi về khu vực trú quân của đơn vị. Sau khi gặp Chung, tôi được biết C9 vẫn còn đủ quân, đang trấn giữ đường biên bảo vệ sở chỉ huy. C12 tổn thất không đáng kể. Nặng nhất là C11, C10. Rồi đến trung đôi DKZ. Thương vong đến lúc này cũng chưa rõ lắm. Anh em trở về đây chưa quá 100 người. Tư tưởng bộ đội chưa có biểu hiện gì. Khi biết tôi đã trở về thì anh em vô cùng mừng rỡ. Chiều hôm ấy, đồng chí Hoan, Chiến trọc và một số anh em khác trở vào Nậm Ngặt rồi gùi ra khoảng 30kg thịt trâu. Chiến trọc cười khà khà và nói:" Thịt trâu này trời cho, lẽ ra để mừng chiến thắng, nhưng hôm nay mừng sự đoàn tụ sau trận đánh cũng tốt". Anh em luộc thịt trâu quây quần vừa ăn vừa nghe Hoan kể chuyện địch trên D3 ngày hôm qua. Chiến trọc, Quý, Thành, Tiếp.. đề nghị:" Lúc này là lúc địch sơ hở nhất, cụ cho anh em nhảy vào đánh quả bất ngờ, chắc thắng to để trả thù rửa hận"...

( Còn nữa...)

( Nguồn: Quân Sử Việt Nam )

Sẽ xóa những comment nói tục

Thinhoi001

2 nhận xét:

Nặc danh10:32:00 12 thg 7, 2013
Hôm nay ngày 12.07.2013 đoàn cựu chiến binh F356 trưởng đoàn do Đai Tá Kham thắp hương tại nghĩa trang Vị Xuyên 29 năm các đồng đội ngã xuống (12.07.1984-12.07.2013)
Trả lờiXóa
Trả lời
lê mạnh07:05:00 24 thg 8, 2013
tôi ở E149 F 356 . phục viên 1982 tại Hoàng Liêm Sơn . năm đó tình hình tại biên giới đã bình yên lắm . không ngờ 2 năm sau lại xảy ra cuộc chiến này . thầm lặng tưởng nhớ các đồng đội đã hy sinh cao cả vì tổ quốc .
Trả lờiXóa
Trả lời

Thêm nhận xét

Chú ý: Điền vào “nhận xét” ở cuối bài để xả stress
Sẽ xóa những comment không phù hợp
Thinhoi001