5 NĂM NGÀY MẤT NHÀ THƠ VŨ CAO (3-12-2007 – 3-12-2012)
NGÔ MINH
Anh mới đôi mươi trẻ nhất làng
Xuân Dục, Đoài Đông hai cánh lúa
Bữa thì anh tới bữa em sang…
NGÔ MINH
Nhiều thế hệ thanh niên Việt Nam thuộc
nằm lòng bài thơ Núi Đôi của nhà thơ Vũ Cao. Núi Đôi được đánh giá là
một trong những bài thơ hay viết về kháng chiến, được truyền tụng, đưa
vào chương trình giảng dạy trong nhà trường:
Bảy năm về trước em mười bảyAnh mới đôi mươi trẻ nhất làng
Xuân Dục, Đoài Đông hai cánh lúa
Bữa thì anh tới bữa em sang…
Nhà thơ Vũ Cao nhiều năm làm Tổng Biên
tập Tạp chí Văn Nghệ Quân đội, khi đã tuổi 75 ông vẫn đảm nhận Chủ tịch
Hội đồng thơ Quốc gia. 80 tuổi ông vẫn miệt mài với những trang sách,
bài thơ. Tháng 3-1998, tôi may mắn được cùng ông và các nhà thơ Hoàng
Phủ Ngọc Tường, Nguyễn Trọng Tạo, Nguyễn Hoa từ Hà Nội về tham dự “Ngày
Thơ Quảng Ninh” tại TP Hạ Long. Trong các cuộc đàm đạo về “nghề” thơ
trong hội thảo hay câu chuyện vui trên con tàu du lịch trên vịnh biển Hạ
Long, ông bao giờ cũng làm tôi ngạc nhiên và cảm kích.
Ông kể, đi bộ đội, sau khi viết bài thơ
Núi Đôi, mới chuyển qua dân sự, khi về hưu, được Đại hội Hội cựu chiến
binh phường bầu làm Hội trưởng. Đến khi làm lễ ra mắt, anh em bảo “anh
có huân huy chương thì đeo vào cho nó đứng đắn”, mới về lục tìm, thì ra
mình không có cái huân huy chương kháng chiến nào cả! Có lẽ do mình lười
kê khai hoặc làm thất lạc đâu đó khi chuyển quân. Bí quá phải đến anh
bạn Trung tướng quân đội ở Hà Nội vừa về hưu mượn tạm vài cái. Ông bạn
gắn cho 6 cái huân huy chương sáng chói. Sau lễ ra mắt đem trả, ông bạn
Trung tướng cười bảo: “Tôi biếu ông đấy, ông Núi Đôi ạ!”. Ông bảo rằng,
làm thơ đã khó, làm nhà thơ còn khó hơn. Ông cho rằng, mình chỉ là một
người làm báo, thỉnh thoảng có làm thơ! Ông tâm sự: “Văn học của tôi,
thơ của tôi là từ cuộc sống. Đời rồi mới đến Văn. Nhờ đi làm báo tôi mới
có những bài thơ. Có những lúc cái “tâm hồn thơ” trong con người báo
chí của mình nó bừng lên thảng thốt, dào dạt. Thế là cái chất liệu tưởng
khô khan của báo bỗng hóa thành chất liệu thơ!”. Ấy là trường hợp ông
sáng tác bài thơ Núi Đôi. Nhà thơ kể, khi làm bài thơ ấy ông đang độ
tuổi đôi mươi. Vào bộ đội ông làm phóng viên mặt trận của báo Vệ Quốc
Quân, tiền thân của báo Quân đội Nhân dân ngày nay. Phong trào du kích
chống Pháp của vùng Trung du Vĩnh Yên- Phú Thọ phát triển rất mạnh,
trong cuộc chiến đấu có nhiều tấm gương hy sinh quả cảm. Ông được tòa
soạn phân công về “nằm vùng” lấy tư liệu viết báo về các chiến sĩ du
kích. Núi Đôi, Xuân Dục, Đoài Đông, chợ Phù Linh, hay quang cảnh làng
quê đều là những địa chỉ thật. Ông đã cùng sống và chiến đấu với bà con ở
đó cả năm ròng. Một đêm, bên ngọn đèn dầu, ông bừng lên ý tưởng viết
bài báo về tấm gương hy sinh oanh liệt của người nữ du kích Núi Đôi.
Nhưng khi đặt bút viết, mạch văn lại tuôn chảy thành bài thơ tự sự trữ
tình:
Lối ta đi giữa hai sườn núi
Đôi ngọn nên làng gọi Núi Đôi
Em vẫn đùa anh sao khéo thế
Núi chồng núi vợ đứng song đôi…
Đôi ngọn nên làng gọi Núi Đôi
Em vẫn đùa anh sao khéo thế
Núi chồng núi vợ đứng song đôi…
Hiện nay, mộ cô du kích vẫn nằm bên Núi
Đôi, nơi miền Trung du xứ Đoài xanh thẳm. Còn anh Vệ quốc Đoàn trong bài
thơ năm xưa là những chiến sĩ của đất nước muôn đời!
Tôi đùa ông: “Anh viết trong thơ rằng
“bảy năm về trước em mười bảy. Anh mới đôi mươi trẻ nhất làng”, nghĩa là
làng ấy không có trẻ con hay người trẻ hơn sao?”. Ông cười: “Cậu hỏi
đúng thật, nhưng thơ lại ảo. Hơn nữa lúc viết, hứng lên mình không để
ý. Mình muốn họ mãi mãi là những người trẻ nhất!”.
Năm 1988, lúc đã 76 tuổi, ông vẫn băng
băng trèo hàng trăm bậc đá lên động Thiên Cung ở Vịnh Hạ Long cùng chúng
tôi. Đang trèo dốc đá, tôi đi cạnh hỏi ông:
- Nhà thơ đã khi nào làm thơ về leo núi chưa?
- Mình cũng có lần leo dốc làm được thơ.
Đó là bài thơ kể chuyện một lần mình cũng anh em nhỡ độ đường được một
cô gái miền sơn cước tiếp rượu. Đêm đó làm được bài thơ, mình con nhớ
mấy khổ :
Tôi trông màu rượu
Màu tím hoa cà
Lại nhìn đôi mắt
Sáng tròn như hoa
Màu tím hoa cà
Lại nhìn đôi mắt
Sáng tròn như hoa
…Lên ngang dốc núi
Chợt thấy mình say
Người ơi hoa tím
Đầy rừng hoa bay.
Chợt thấy mình say
Người ơi hoa tím
Đầy rừng hoa bay.
Ông bảo, mình là lính nên khỏe leo núi
lắm. Ngày vĩnh biệt ông, tôi đã viết: “Cho tôi gọi ông bằng ANH. Anh Vũ
Cao ơi, nhớ nhau em gọi anh đồng chí… “. Thế mà đã 5 năm rồi, đêm nay
bỗng nhớ ông, lại đọc thơ ông…
nguồn:http://nguyentrongtao.info/2012/12/06/nh%E1%BB%9B-nha-th%C6%A1-nui-doi/
======================================================================
Chú ý: Nhấn
vào “nhận xét” ở cuối bài để xả stress
Sẽ xóa những comment nói tục
Thinhoi001
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Chú ý: Điền vào “nhận xét” ở cuối bài để xả stress
Sẽ xóa những comment không phù hợp
Thinhoi001