Người Việt ở Campuchia và cuộc bầu cử quốc hội 

Quốc Việt, thông tín viên RFA, Campuchia
2013-07-29

Người dân xếp hàng đi bỏ phiếu ngày 28/7/2013

Photos Quốc Việt RFA

Nghe bài này
Kết quả sơ bộ cuộc bỏ phiếu bầu cử Quốc hội nhiệm kỳ 5 của Campuchia vừa được công bố, hầu hết người Việt đang sinh sống và lập nghiệp tại xứ này bày tỏ sự phấn khởi. Vì đâu người Việt ủng hộ đảng đang cầm quyền thắng cử?
Theo phát ngôn viên chính phủ, kiêm Bộ trưởng Bộ Thông tin Campuchia Khieu Kanharith, kết quả sơ bộ của cuộc bầu cử ngày 28/7, đảng Nhân dân Campuchia (CPP) đã giành được 68 ghế trong tổng số tại Quốc hội; trong khi đảng Cứu Quốc (CNRP) đối lập giành được 55 ghế.
Đảng ông Hun Sen thắng, người Việt mừng
Quá trình bỏ phiếu từ 7 giờ sáng đến 3 giờ chiều tại 21 tỉnh đã diễn ra trong không khí trật tự và yên bình. Tuy nhiên, các điểm bỏ phiếu tại tỉnh Prey Veng, tỉnh Kandal và thủ đô Phnom Penh đã xảy ra mâu thuẫn, bạo lực.
Tình hình bắt đầu căng thẳng khi hàng trăm cử tri không tìm thấy tên mình trong danh sách; hàng trăm cử tri khiếu nại, ngăn cản không để người Việt Nam có tên trong danh sách tham gia bỏ phiếu tại các điểm ở tỉnh nói trên. Lý do này, dẫn đến bạo lực xảy ra tại điểm bỏ phiếu ở thủ đô Phnom Penh làm 2 xe cảnh sát bị đốt cháy.
Vào 6 giờ tối cùng ngày, đảng đối lập ra thông cáo báo chí đã thắng cử, lại làm thủ đô Phnom Penh bắt đầu trở nên căng thẳng hơn. Lực lượng an ninh được thắt chặt. Cảnh sát đã triển khai những trạm kiểm soát trên các tuyến phố chính của thủ đô Phnom Penh, không ít người Campuchia lẫn người Việt sống hợp pháp hay bất hợp lo ngại và không dám ra ngoài nhà cửa.

Mực dùng để đánh dấu ngón trỏ của cử tri Campuchia đã bầu. PHOTOS: Quoc Viet/RFA

Kết quả ban đầu, hơi lo hơi sợ. Khi ông Hun Sen không thắng cử thì dân Việt Nam sẽ bị ăn hiếp, đuổi hết. Sợ người ta đối xử với người Việt Nam không tốt như trước. Tối qua không dám ra ngoài. Cứ đóng cửa trong nhà dù có xôn xao

Bà Ngô Thị Hoa

Bà Ngô Thị Hoa, một Chủ quán Cà phê ở thủ đô Phnom Penh chia sẻ với RFA: “Kết quả ban đầu, hơi lo hơi sợ. Khi ông Hun Sen không thắng cử thì dân Việt Nam sẽ bị ăn hiếp, đuổi hết. Sợ người ta đối xử với người Việt Nam không tốt như trước. Tối qua không dám ra ngoài. Cứ đóng cửa trong nhà dù có xôn xao.
Sau khi kết quả sơ khởi công bố, thì thấy quá nhẹ nhàng, mừng. Khi thấy mấy tỉnh kia rớt, trong lòng rất bồi hồi, rất cảm động vì anh em Việt Nam lên đây làm ăn là nhờ ông Hun Sen. Khi thấy thăm (phiếu) bên ông Hun Sen giảm bỏ cơm luôn, đêm qua 12 giờ không ngủ được luôn.”
Trong khi đảng Nhân dân Campuchia (CPP) phát đi thông báo vào đêm 28/7, đảng này đã giành được đa số ghế trong cuộc bỏ phiếu nhiệm kỳ 5, có đủ số ghế để nắm giữ Quốc hội lần thứ năm, thì tình hình căng thẳng ở Phnom Penh đã giảm dần.
Theo thông cáo, đảng CPP kêu gọi người dân giữ bình tĩnh, và duy trì sự ổn định, an ninh và trật tự để Ủy ban Bầu cử tiến hành công việc kiểm phiếu.
Ủy ban Bầu cử quốc gia Campuchia (NEC) tuyên bố sẽ công bố kết quả sơ bộ vào ngày 10/8. Ông Tep Nitha, Tổng Thư ký của Ủy ban Bầu cử quốc gia Campuchia nói với RFA ngày 29/7 rằng kết quả sơ bộ nói trên do các Tổ chức phi chính phủ và đảng cầm quyền quy ra sau khi họ giám sát và nhận được kết quả kiểm phiếu.
Ông Tep Nitha nói: “NEC đang tiến hành kiểm phiếu, để kết thúc công tác kiểm phiếu đúng theo kế hoạch. Việc họ quy ra số ghế trong Quốc hội, NEC không thể trả lời được vào lúc này. NEC sẽ tuyên bố kết quả sơ khởi vào ngày 10/8. Sau khi công bố kết quả, các đảng phái có thể khiếu nại trong vòng một tháng. Còn nếu không có đơn khiếu nại, thì kết quả chính thức sẽ được công bố vào ngày 14/8.”

Lãnh tụ đảng đối lập Sam Rainsy phát biểu trước báo chí tại thủ đô Phnom Penh ngày 29 tháng 7, 2013. AFP

Đảng Cứu Quốc đối lập khiếu nại
Còn Ủy ban vì một cuộc bầu cử Tự do và Công bằng ở Campuchia (Comfrel) cũng ra thông cáo cho thấy kết quả sơ bộ đảng CPP giành được 67 ghế, còn đảng Cứu Quốc giành được 56 ghế trong Quốc hội.

Chúng tôi yêu cầu thành lập một Ủy ban hỗn hợp, độc lập, có quyền đầy đủ để mở cuộc điều tra các hành động gian lận trong bầu cử làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến kết quả bầu cử. Kết quả sơ bộ do chính phủ công bố không thể hiện ý chí của dân và gian lận sự thật

Ông Sam Rainsy

Đối với kết trên, lãnh tụ đảng đối lập lên tiếng bác bỏ chiến thắng của đảng CPP. Ông Sam Rainsy phát biểu tại buổi họp báo sáng ngày 29/7 rằng đảng đối lập không thể chấp nhận kết quả bầu cử do có nhiều sai phạm bầu cử nghiêm trọng.
Ông Sam Rainsy nói thêm: “Chúng tôi yêu cầu thành lập một Ủy ban hỗn hợp, độc lập, có quyền đầy đủ để mở cuộc điều tra các hành động gian lận trong bầu cử làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến kết quả bầu cử. Kết quả sơ bộ do chính phủ công bố không thể hiện ý chí của dân và gian lận sự thật.”
Với cương lĩnh tăng cường biện pháp siết chặt quản lý người nước ngoài nhập cảnh trái phép, đặc biệt là người Việt Nam, đảng đối lập đã làm dấy lên làn sóng phản đối mạnh liệt. Phần lớn người đi bỏ phiếu đều tự nguyện làm quan sát viên để ngăn cản người Việt Nam có tên trong danh sách bỏ phiếu.
Xung đột, bạo lực; thậm chí có một số điểm bỏ phiếu bị gián đoạn vì hàng ngàn cử tri phát hiện người khác đã dùng danh tính của họ để bỏ phiếu.
Còn Đại sứ quán Việt Nam tại Campuchia cho rằng công dân Việt Nam đang sống và làm việc tại đây không nên lo ngại bị phân biệt và đe dọa.
Ông Trần Văn Thông, người phát ngôn Đại sứ Việt Nam nói: “Tôi nghĩ Campuchia bây giờ là một nhà nước có hệ thống luật pháp cũng đầy đủ. Campuchia, Việt Nam đều là thành viên chính thức của ASEAN, cả hai nước đều là thành viên chính thức của LHQ. Do đó, dù đảng nào thắng cử hay chính quyền nào cũng phải chấp hành luật pháp của nước mình và luật pháp quốc tế; theo Công ước, Hiệp định, các Hiệp ước quốc tế.
Thật sự, Campuchia bầu cử lần này là lần thứ 5 rồi. Tôi nghĩ hệ thống luật pháp của Campuchia cũng đầy đủ rồi. Do đó, chính phủ Hoàng gia Campuchia, các bộ, ngành, các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương, họ quản lý đất nước theo luật pháp. Nói chung, Việt Nam mình không phải quan ngại gì cả. Người Việt Nam đang sống tại Campuchia phải chấp hành tốt luật pháp Campuchia chứ không có gì cần quan ngại.”
Tại thời điểm này, tình hình Campuchia đã lắng dịu trở lại, nhưng kết quả chính thức vẫn chưa được công bố. Nếu số ghế nói trên là chính xác thì đây là thành tích yếu kém nhất của chính phủ Thủ Tướng Hun Sen kể từ cuộc bầu cử năm 1993.
Với kết quả này, quá trình thành lập chính phủ mới sẽ gặp nhiều khó khăn về việc phân chia quyền lực, vì đảng Nhân dân Campuchia và đảng đối lập Cứu Quốc là hai đảng bất đồng.
nguồn:http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/how-vn-reat-camb-elc-07292013121904.html
======================================================================