Người đi và gánh nặng còn lại
Phạm Toàn
Đã
mấy hôm nay, Huệ Chi bàn với tôi đi viếng Đại tướng, mà chưa thu xếp
được thời giờ. Tôi đã bàn lùi: xếp hàng có tới hơn cây số dài dằng dặc
tới tận quá cửa Bộ Ngoại giao vòng sang cả bên đường Đài tưởng niệm liệt
sĩ, mình lấy đâu sức khỏe và thì giờ? Thôi, ông ạ, đành “lễ xa bằng ba
lễ gần” vậy!
Để tưởng nhớ Đại tướng, tôi gắp
lên treo trên màn hình tấm ảnh Nguyễn Đình Toán chụp Đại tướng bên cạnh
Văn Cao năm 1992 nhân ngày sinh nhật người nghệ sĩ lớn này. Hôm đó,
Nguyễn Đình Toán đến nhà Văn Cao, chụp được 9 tấm thì Đại tướng chợt
đến. Kiểu ảnh thứ 10 tiếp theo trong cuộn phim chụp dở không ngờ lại là
lúc bắt chợt được một phút hai người nghệ sĩ tư lự bên nhau, không một
giọt rượu, không một làn khói thuốc, không một lời, không gian lặng tờ,
rõ ràng là không buồn, cũng không vui, nhưng rành rành là một vẻ tư lự
trong một nỗi lo âu… Nỗi lo âu Đời, nỗi lo âu công dân, và nỗi lo âu
nghệ sĩ…
Tôi đến từ lúc 5 giờ. Vì tôi hình dung đường sẽ bị chặn, phải đi sớm để vào cho trót lọt. Hóa ra sớm quá.
Tôi
ngồi chờ bên cạnh Đài Độc lập. Nhiều tốp người cũng chờ đó, ngồi trên
bức tường xây thấp sát nhà Đại tướng. Thói quen tò mò đẩy tôi đến với
một bà to lớn mặc áo đen chừng trên dưới năm mươi tuổi. Chiếc huy hiệu
Hồ Chủ tịch hiện rõ trên ngực áo. Phải là người có thành tích rồi! Hỏi,
hóa ra là người trên Thái Nguyên về viếng, ba đoàn nhỏ đang chờ nhau họp
thành đoàn lớn.
Nói đến đất Thái Nguyên, tôi
như hổ được về rừng. Thái Nguyên là bài học lớn cho cuộc trưởng thành
trên đường đời của tôi. Từ Hà Nội rút ra, đi bộ qua Sơn Tây, qua Phú
Thọ, nhận giấy giới thiệu về Khu I, và tháng Tư năm 1947 se se lạnh tôi
đến cơ quan đóng ở Mỏ Bạch nhận việc. Thái Nguyên từ đó thành ra như một
quê thứ hai. Hơn ba chục phút chờ Huệ Chi dã khiến tôi làm thân được
với bà áo đen đeo huy hiệu cao quý.
Áng chừng Huệ Chi sắp tới, tôi bỗ bã hỏi bà áo đen:
- Hỏi thật chị nhé: Trên chị có tham nhũng không?
- Cũng có chứ!
- Sao lại “cũng có”?
- À, là vì cũng như chỗ khác thôi.
- Theo chị bao giờ thì hết tham nhũng?
Đôi
mắt chị nhao nhác như đứng trước một hoạn nạn chứ không phải trước một
câu hỏi. May quá đúng lúc ấy chuông điện thoại reo và Huệ Chi nói như
quát trong máy “Anh đâu rồi? Bảo chờ ở cửa số 30 lại lang thang ở mãi
đâu?…”. Quả thật trước mặt tôi là cả một biển người nhấp nhô trong bóng
tối nhá nhém..
Tôi đi vội đến chỗ Huệ Chi, vẫn
không quên nét mặt phúc hậu (và ngơ ngác) của chị bạn mới gặp người Thái
Nguyên, có chồng bộ đội nghỉ hưu lương mỗi tháng năm triệu, có năm con
đều làm ăn tốt, mua được cho bố chiếc xe bảy chỗ, nhờ đó hôm nay cùng
hai chiếc nữa, cả đoàn ba xe về viếng Đại tướng.
Chúng
tôi được mấy bạn nữa nhập vào: Phạm Xuân Nguyên, ba anh bạn nữa người
Hà Tĩnh, trong đó có một bạn cùng học trường Trỗi với con trai Đại
tướng.
Đoàn Bauxite Việt Nam có mấy bạn tháp tùng
Rất
là chu đáo, Huệ Chi đưa cho tôi một bông hồng anh chuẩn bị sẵn. Vào đến
sân trong, được lệnh đặt hoa bên vệ cỏ. Tôi đặt hoa xuống, vái vái mấy
cái, giật mình thấy cổ họng sao lại như là nghẹn ngào và mắt thì rơm
rớm.
Đến chỗ dừng để bỏ hoa xuống vệ cỏ đã chất cao như rừng.
Cảm
giác đó được nhắc lại khi tôi vào nhà rồi dừng trước bàn thờ Đại tướng,
nhưng cái nghẹn ngào lúc này hình như nhẹ nhàng hơn. Có thể có sự phân
biệt tinh tế giữa lúc tự mình đặt bông hoa cho trả về với bãi cỏ và ở
đây là mình đứng nhìn những bông hoa trong lọ giữa quấn quít khói trầm.
Viết vào sổ tang sau khi trở ra đến vườn.
Vĩnh
biệt Đại tướng, ra khỏi cổng số 30, chúng tôi tìm cách qua đường để lấy
xe. Người bạn dẫn chúng tôi đi “chen hàng” vào viếng Đại tướng nhận
được chuông báo có tin nhắn. Anh mở ra đọc. Con trai Đại tướng nhắn cho
bạn và trách yêu “Mày không bắt tay tao à?”. Thế đấy, cuộc đời thực vẫn
cuồn cuộn chảy. Con người phải vui để mà sống, nói cho có vẻ công thức,
để tiếp tục cuộc chiến đấu Đại tướng ra đi vẫn còn trao lại cho thế hệ
sau.
Lời viếng của Đoàn Bauxite Việt Nam
Vui
thì vẫn cứ vui, nhưng nghĩ đến chị bạn mới gặp người Thái Nguyên, nghĩ
tới việc chính mình cũng chen hàng vào viếng Đại tướng, không thể không
nghĩ thầm “Đại tướng ơi, nhà chúng ta đang ngập những rác, sao thầy vội
đi?”.
Một người bạn chúng tôi đang đi bỗng nói bâng quơ: “Hè hè, bây giờ chắc là Trung ương đang mệt vì duyệt điếu văn đây…”.
Đó cũng là một nét ngồ ngộ vui vui trong những ngày tang tóc.
Hà Nội, 11 tháng 10 năm 2013
P. T.
Được đăng bởi bauxitevn vào lúc 00:05
nguồn:http://boxitvn.blogspot.com/2013/10/nguoi-i-va-ganh-nang-con-lai.html
=======================================================================
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Chú ý: Điền vào “nhận xét” ở cuối bài để xả stress
Sẽ xóa những comment không phù hợp
Thinhoi001