Tiểu thuyết Đại gia: Đại già, Đại giả.
Cảm nhận, không phải phê bình văn học, khi đọc tiểu thuyết Đại gia của nhà văn Thiên Sơn.
Phạm Thành
Chân dung Phạm Thành
Ấy là cảm nhận của tôi khi cố gắng đọc hết tập 1 và lướt nhanh qua tập 2 tiểu thuyết Đại gia của nhà văn Thiên Sơn.
Tôi nói phải cố gắng vì tạng óc đọc của tôi không có “ngăn” nào đồng điệu với cách viết tiểu thuyết trong Đại gia của Thiên Sơn.
Tôi đã lay lứt cả tuần mới đọc hết tập 1, vì cứ đọc được vàì chục trang thì không thể đọc tiếp nổi nữa, đành quẳng đi.
Quảng
đi rồi, lại nghĩ “thiên hạ đang ì sèo, lại có lệnh cấm của Bộ Văn Thể
Du, hẳn có điều gì đáng đọc?” nên đầu óc lại hiện lên quyết tâm “phải
đọc cho kỳ hết”.
Đọc hết, để xem căn cứ vào nội dung nào của tiểu thuyết mà Bộ Văn Thể Du lại ra lệnh cấm?.
Nhà văn Thiên Sơn
Và,
để cho quyết tâm đọc hết Đại gia được thực hiện, tôi đành để tập truyện
“Chuyện đời vớ vẩn” của nhà văn Nguyễn Quang Lập và tiểu thuyết “Gia
phả của đất” của nhà văn Hoàng Minh Tường bên cạnh làm mồi xúc tác, nuôi
cảm hứng cho việc đọc. Tôi cứ đọc được vài chục trang của Đai gia thấy
chán dâng lên “tận cổ” thì quẳng nó ra rồi vội đọc một vài trang trong
“Chuyện đời vớ vấn” hay “Gia phả của đất” thì cảm hứng đọc mới khôi phục
lại được.
Cứ như thế, lay lứt hết cả một tuần mới đọc hết tập 1 và lượt qua tập 2 của “Đại gia”.
Tại sao chán?
Trước hết là lối hành văn của Đại gia.
Hơn
1000 trang, trang nào cũng như trang nào, nội dung của nó như một chồng
dầy của những bản tham luận về phát triển kinh tế đất nước, về phát
triển doanh nghiệp, về quản lý gái mãi dâm hám tiền… được Thiên sơn “ôm
vào lòng” rồi dựa vào đó phiên ra các chủ đề, rồi đặt từng chủ đề vào
miệng từng nhân vật mang một cái tên nào đó, như là Lê Đức, Lê Vượng,
Tấn Đạt, Hoàng Độ, Bà Ngần, Vân Chi hay Quỳnh… Biến những cái tên này
hoàn toàn thành cái máy nói của Thiên Sơn.
Bởi
vậy, đọc hết tập 1, lướt nhanh qua tập 2, tôi không hề nhặt được bất kỳ
một từ nào, đoạn văn nào nào khác ngoài ngôn ngữ hội thảo, trong khi
“Chuyện đời vớ vẩn” hay “Gia phả của đất” ngôn ngữ cuộc đời có nhan
nhãn.
Tôi cũng không hề nhận ra mặt mũi riêng của từng Đại gia ông, Đại gia bà nào trong suốt hơn 1000 trang sách.
Lời
ăn, tiếng nói, tư duy của các nhân vật na ná như nhau. Có thể cắt toàn
bộ “lời ăn tiếng nói” của Đại gia đàn ông này hay Đại gia đàn bà này rồi
nối vào “lời ăn, tiếng nói” của Đại gia đàn ông kia, Đại gia đàn bà kia
cũng không có gì kệnh, không ai có thể phát hiện ra là đã “lấy râu ông
nọ cắm vào cằm ông kia”, hoặc lấy váy của Đại gia đàn bà này mặc cho Đại
gia đàn bà kia.
Đặc biệt, tôi cũng không hề có
được sự hồi hộp, buồn vui, tức giận hay cao hơn là căm hờn với bất kỳ
một vụ việc hay một nhân vật nào trong tiểu thuyết Đại gia về hanh động “
cướp của giết người” của họ. Nó kém xa cảm xúc khi ta đọc các bài tường
thuật phản ánh về vụ cưỡng chế đất đai ở Hưng Yên hay vụ nổ súng chống
lại lực lượng cưỡng chế của anh em nhà Đoàn Văn Vươn ở Hải Phòng đăng
trên các blog lề dân, đặc biệt là blog Cuvinh hay những phóng sự một
thời về Thuyết buôn vua.
Có thể nói, lối hành văn và ngôn ngữ trong tiểu thuyết Đại gia mang nặng tính báo cáo đề tài trong một hội thảo lề đảng.
Không có một từ ngữ nào mang sắc thái Thiên Sơn.
Các
bối cảnh xảy ra sự kiện cũng chỉ quanh đi quẩn lại Khách sạn, ô tô,
phòng Vip. Khách sạn thì sang trọng, (nhưng không thấy miêu tả nó có
những gì mà sang trọng), ô tô thì bóng loáng đắt tiền, rồi người thì mở
cửa, đóng cửa, lên xe, xuống xe và xe thường xuyên “lao vút đi”,
Còn bọn đàn bà thì da em nào cũng trắng ngần, thịt mát rượi, thích làm tình để kiếm tiền.
Có thể khái quát như thế này:
Suy
cho cùng chủ đề của tiểu thuyết Đai gia là phản ảnh tình cảnh cướp của
giết người làm giầu bất chính của các Đại gia ở Việt Nam. Thế mà chả đọc
được một cảnh cướp của tàn bạo, giết người dã man, rùng rợn; cũng chẳng
nghe được tiếng rên xiết của người dân nào bị cướp đoạt.
Ngay cả đoạn văn được trích ở bìa 4 của sách tôi cũng thấy nó giả giả thế nào ấy:
“
Chưa bao giờ ông thấy cuộc đơi lại chặt hẹp, cưc khổ như đã mang lấy
danh vị. Cũng có lúc ông cảm thấy chán cảnh giầu sang, chán cảnh chức
cao quyền trọng, chán cảnh bị đưa trước đón sau. Chán…Chán…chán ngấy đến
tận cổ cái thân phận có vẻ như cao quý của mình. Nhưng lạ lùng sao, ông
không bao giờ có can đảm từ bỏ nó”.
Lạy cụ Vua
Hùng, cụ hãy ngồi lại trên ngai, triệu tập đám quan lại đương đại, vạch
mặt chỉ tên xem có tên quan nào lại có ý nghĩ như tay Đại gia này của
Thiên Sơn không?. Tôi tin là cụ có “mỏi mòn con mắt” cũng không thể tìm
ra.
Cứ ba mươi trang trong tiểu thuyết lại có
hai pha làm tình. Nhưng chỉ duy nhất có một vụ làm tình thật với vài câu
miêu tả sơ lược như thế này:
“Sự hưng phấn như
những đợt sóng cuộn lên, ông bắt đầu đi vào cô gái. Người con gái oặn
mình, rên rỉ và ông càng lúc càng tiến vào cô với tốc độ cao hơn. Khi sự
điên cuồng đã lên tột đỉnh, khi khoái cảm đã làm con người bất chấp tất
cả, người con gái bắt đầu đưa tay lên giật phắt mảnh băng đen trên
mắt.”
Khó chịu nhất, trước khi làm tình, các Đại gia bà lại cũng hội thoại với Đại gia ông giống như hội thoại ở diễn đàn hội thảo.
Phần
kết của tiểu thuyết đưa ra cậu chuyện đứa con của Đại gia Tấn Đạt trong
bụng cô Quỳnh, “phát triển bình thường nhưng lại không có tim”, cứ như
kẻ có nhiều tiền, có địa vị cao trong xã hội đều phải có con “phát triển
bình thương” nhưng “không có tim” như vậy?
Tôi
tự ngẫm, trong tiểu thuyết Đại gia, cái gì cũng còn còn giả. Các nhân
vật chỉ là thứ robot nói tiếng Việt, vô hồn, vô tính cách.
Bộ
Văn Thế Du cấm nó vì “vấn đề nhạy cảm”. Vậy, nhạy cảm trong tiểu thuyết
Đại gia là gì? Về Chính trị ư? Có những chưa đến độ. Những chữ được cho
là nhạy cảm về chính trị, còn cực kỳ xa những bài viết của nhà văn Phạm
Đình Trọng, Trần Mạnh Hảo hay các nhà chính trị như tướng Nguyễn Trọng
Vĩnh, Lê Hiếu Đằng, Hồ Ngọc Nhuận hay các nhà kinh tế xã hội như Nguyễn
Quang A, Lê Đăng Doanh, thậm chí là ở bà Phạm Chi Lan để mà phải cấm.
Về ám chỉ ư? Ám chỉ ai, còn mù mờ như tìm đường trong rừng rậm nguyên sinh.
Còn
về văn hóa thì tiểu thuyết sạch như không có gì sạch hơn: không có bất
kỳ một từ tục tỉu nào, các nhân vật được sinh ra, lớn lên và hoạt động
trong một phòng thí nghiệm khoa học.
Tóm lại,
Không tục tằn;
không có bất kỳ tiếng nói căm hờn, uất hận nào phạm quy chính trị;
các cuộc làm tình cũng chỉ toàn là làm tình giả;
vậy lấy gì bảo Đại gia chống đối chế độ hay tuyên truyền lối sống trụy lạc để mà cấm?
Có
lẽ vì vậy mà lệnh cấm chỉ nêu lý nhảo nhoẹt, vô lối thế này: “ Cuốn
sách viết về đề tài nhạy cảm, cường điệu, có những nhận định chủ quan,
không có lợi cho người đọc”
Vậy
thì, vì cái nỗi gì mà cấm? Phải chăng, cấm là “động tác giả”, là sự
liên kết giữa hai nhà ( Nhà – Công ty xuất bản sách với nhà – Cơ quan
quản lý nhà nước) để PR cho sách, bán chạy sạch, kiếm được bộn tiền? Tôi
tin, cấm, hẳn là ở lý do này.
Tiểu thuyết đã giả, đến việc cấm cũng giả, thế thì gọi chung tiểu thuyết Đại gia là Đại già, Đại giả, chả đúng sao?
BĐX
Được đăng bởi bauxitevn vào lúc 08:20
nguồn:http://boxitvn.blogspot.com/2013/10/tieu-thuyet-ai-gia-ai-gia-ai-gia.html
=======================================================================
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Chú ý: Điền vào “nhận xét” ở cuối bài để xả stress
Sẽ xóa những comment không phù hợp
Thinhoi001