Hoàng Nhất Phương - Lincoln - Tổng Thống Lincoln 

Hoàng Nhất Phương

Tác giả gửi đến Dân Luận

http://www.youtube.com/watch?v=lTA5rdz51XI
Tháng 2-1832 ở tuổi 23, ông Abraham Lincoln bắt đầu sự nghiệp chính trị khi trở thành nghị viên Viện Lập Pháp Illinois, nghị sĩ một nhiệm kỳ ở Hạ Nghị Viện Hoa Kỳ vào thập niên 1840. Được Đảng Cộng Hòa đề cử tranh chức nghị sĩ tại Thượng Viện, ngày 16-06-1858, ông Lincoln đọc bài diễn văn hùng tráng “Một Nhà Tự Chia Rẽ – House Divided Speech”

“….Một nhà tự chia rẽ thì nhà ấy không thể đứng vững.” Tôi tin rằng chính quyền này không thể tồn tại trong tình trạng một nửa đất nước nô lệ, một nửa đất nước tự do. Tôi không mong chờ chính quyền liên bang bị giải thể -- tôi không mong chờ ngôi nhà bị sụp đổ -- nhưng tôi thực sự trông mong quốc gia này sẽ không còn bị chia rẽ. Đất nước của chúng ta sẽ quy về một mối như thế này, hay là một mối hoàn toàn khác. Hoặc là những người chống nô lệ sẽ kìm hãm được tệ nạn làm nô lệ, và khiến công chúng tin rằng cuối cùng chế độ nô lệ sẽ không còn tồn tại; hoặc là những người ủng hộ nô lệ sẽ phát triển và biến sự thể này thành hợp pháp tại mọi tiểu bang, mới cũng như cũ - - tại miền Bắc cũng như tại miền Nam.” (*) "A house divided against itself cannot stand." I believe this government cannot endure permanently half slave and half free. I do not expect the Union to be dissolved -- I do not expect the house to fall -- but I do expect it will cease to be divided. It will become all one thing, or all the other. Either the opponents of slavery will arrest the further spread of it, and place it where the public mind shall rest in the belief that it is in the course of ultimate extinction; or its advocates will push it forward, till it shall become alike lawful in all the States, old as well as new -- North as well as South.” (House Divided Speech - June 16, 1858)

Bài diễn văn đã đưa ra một hình ảnh sinh động, khiến mọi người phải liên tưởng đến hiểm họa đất nước bị phân hóa vì những bất đồng về chế độ nô lệ. Đây cũng là lời hiệu triệu tập hợp các thành viên Đảng Cộng Hòa khắp miền Bắc của Abraham Lincoln. Tuy lần ấy không được bầu chọn vào Thượng Viện Hoa Kỳ, nhưng khả năng hùng biện đã giúp ông Lincoln nhanh chóng nổi tiếng trên chính trường. Và cũng từ ngày đó, tư tưởng giải phóng nô lệ và thống nhất đất nước đã trở thành mục tiêu của đời ông. Là tổng thống thứ mười sáu của Hoa Kỳ, ông nghĩ đến việc bãi bỏ nô lệ, chấm dứt nội chiến. Ngày 22-9-1862 bản Tuyên Ngôn Giải Phóng - The Emancipation Proclamation” được công bố và có hiệu lực từ ngày 1-1-1863. Sau đó thông qua việc bầu chọn của Hạ Viện, ông đã ký duyệt “Tu Chính Án Thứ 13 - The Thirteenth Amendment” công bố việc sử dụng nô lệ là bất hợp pháp trên toàn lãnh thổ Hoa Kỳ, có hiệu lực từ ngày 6-12-1865.
Bộ phim “Lincoln 2012 - Tổng Thống Lincoln” do đạo diễn lừng danh Steven Spiedberg dàn dựng, tài tử thượng thặng Daniel Day-Lewis đóng vai Tổng Thống Abraham Lincoln, Sally Field đóng vai đệ nhất phu nhân Mary Todd Lincoln. Kịch bản được Tony Kushner viết, dựa trên quyển sách của Doris Kearns Goodwin: “Team of Rivals: The Political Genius of Abraham Lincoln.” Nội dung của “Lincoln - 2012” tập trung vào những tháng cuối cùng trong cuộc đời của Tổng Thống Lincoln, về sự kết thúc nô lệ và cuộc Nội Chiến. Với ngân qũy giới hạn từ $50 triệu đến $65 triệu mỹ kim, dưới nhãn hiệu phát hành của Touchstone Disney hãng phim DreamWorks cho trình chiếu “Lincoln” ở Hoa Kỳ, và hãng phim 20th Century Fox sẽ chịu trách nhiệm phát hành tại Vương Quốc Anh. Đạo diễn Spiedberg cho biết: Chế độ nô lệ vĩnh viễn kết thúc, rất gần gũi với việc Hạ Viện bỏ phiếu chấp thuận Tu Chính Án Thứ 13. Ông chú tâm đến điều này, vì thế muốn tái hiện trên màn bạc hình ảnh Abraham Lincoln - một trong số những tổng thống kiệt xuất nhất của lịch sử Hoa Kỳ - đã để lại tư tưởng và quan điểm chính trị về tự do-công bình- hiệp nhất không chỉ cho nước Mỹ, mà cho cả thế giới.


Trên màn bạc hiện ra hình ảnh vợ chồng nhà Jollys từ Missouri đến Washington D.C., trình bày với Tổng Thống Lincoln một khiếu nại nhỏ của họ. Thật không thể tưởng tượng được trong bối cảnh khốc liệt của cuộc Nội Chiến, Tổng Thống Lincoln lại có chính sách mở cửa Nhà Trắng để lắng nghe nguyện vọng của dân chúng, khác hẳn với ý thức bảo mật và phòng vệ ở thế giới ngày nay. Trong suốt câu chuyện Tổng Thống Lincoln hỏi: Họ cảm nhận như thế nào, nếu chế độ nô lệ chấm dứt. Phản ứng của gia đình Jollys là: Họ sợ một khi người da đen được tự do sẽ chiếm hết công việc của họ, nhưng nếu giải phóng nô lệ mà chấm dứt chiến tranh sớm hơn, họ đồng ý. Khi gia đình Jollys ra về, Ngoại Trưởng William H.Seward (David Strathairn) nói với Tổng Thống Lincoln rằng: “Thế nhé, ngài đã nghe tiếng nói của nhân dân. There you have the voice of the people.” Mở đầu “Lincoln -2012” nhà biên kịch nổi tiếng Tony Krushner hư cấu hai nhân vật của gia đình Jollys, mở đường cho cuộc đấu tranh gian khổ nhưng vô cùng quyết liệt và thành tín của Tổng Thống Abraham Lincoln, khi phải đối phó với những người đầy uy quyền trong nội các của ông, trên con đường chấm dứt nội chiến và bãi bỏ chế độ nô lệ.
Có rất nhiều tác phẩm văn học, nghệ thuật nói về vị Tổng Thống thứ mười sáu của Hoa Kỳ. Có rất nhiều tài tử đóng vai Abraham Lincoln, mỗi người một phong cách đều đã thể hiện được nhân dáng và đặc tích của vị Tổng Thống cự phách này. Là tài tử hai lần đoạt giải Oscar trong các bộ phim “My Left Foot-1990” và “There Will Be Blood-2008,” việc xuất hiện tại phim trường hay ngoại cảnh để thực hiện các vai diễn không làm khó được Daniel Day-Lewis. Điều khó khăn lớn nhất đối với siêu sao điện ảnh Hollywood Day-Lewis là không dễ tìm hiểu cuộc đời của Tổng Thống Abraham Lincoln - một người đã được huyền thoại hóa (mythologized) - vì thế cũng không dễ chạm đến phần cốt lõi tinh túy trong con người thật của ông…Nhưng hãy cứ xem Daniel Day-Lewis ngồi giữa buổi họp với nội các, cưỡi ngựa đi thăm chiến trường ảm đạm, hay trầm tư giữa đêm về sáng trong căn phòng tịch mịch…, bạn sẽ tự đánh giá Day-Lewis có tuyệt vời trong vai diễn Lincoln của anh hay không? Riêng tôi đã xem tài tử Colin Firth đóng vai ngài Albert cà lăm trong “The King’s Speech - Tiếng Nói của Quốc Vương,” đã xem nữ tài tử Meryl Streep đóng vai “Bà Đầm Thép - The Iron Lady,” và bây giờ được xem Daniel Day-Lewis trầm tĩnh, cương nghị trong vai “Tổng Thống Lincoln,” tôi thật sự ngưỡng mộ tài năng siêu việt của các tài tử, và đánh giá rằng tài tử Daniel Day-Lewis rất tuyệt vời, khi hóa thân là Tổng Thống Abraham Lincoln.


Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ được mệnh danh là cường quốc số một trên thế giới, nhờ nguồn tài nguyên của Mỹ Quốc phong phú, nhờ công nghệ khoa học kỹ thuật tiên tiến, nhờ dân chúng hiểu biết, cấp tiến và cởi mở…v.v…Nhưng trên hết mọi sự đó là tinh thần đoàn kết xây dựng đất nước để một “chính quyền của dân, do dân, và vì dân sẽ không biến mất trên trái đất này - government of the people, by the people, for the people, shall not perish from the earth.” Như những lời cuối cùng trong bài diễn văn “The Gettysburg Address” mà Tổng Thống Abraham Lincoln đọc tại Nghĩa Trang Quân Đội Quốc Gia ở Gettyburg, Pennsylvania ngày 23-9-1863, sau khi diễn ra trận đánh Gettysburg. Từ phim nhìn vào hoàn cảnh thực tế của xã hội Hoa Kỳ hiện nay, người Mỹ vừa trải qua cuộc bầu cử gay go giữa đương kim Tổng Thống Barak Obama và ứng cử viên Đảng Cộng Hòa Mitt Romney. Kết quả sau ngày bầu cử thứ Ba 6-11, cư dân Mỹ và công chúng toàn thế giới được nghe cả hai bài diễn văn độc đáo của người thất cử và người đắc cử. Trong diễn văn chấp nhận thất bại, cựu Thống Đốc Massachussetts đã nói những lời vô cùng tao nhã:

"…. I have just called President Obama to congratulate him on his victory. His supporters and his campaign also deserve congratulations. I wish all of them well, but particularly the president, the first lady, and their daughters. This is a time of great challenges for America, and I pray that the president will be successful in guiding our nation.” ...........................
“I so wish that I had been able to fulfill your hopes to lead the country in a different direction, but the nation chose another leader, and so Ann and I join with you to earnestly pray for him and for this great nation. Thank you and God bless America. You guys are the best. Thank you so much. Thank you. Thanks, guys.”
“….Tôi vừa gọi điện thoại cho Tổng Thống Obama để chúc mừng ông ấy. Những người ủng hộ tổng thống và đội tranh cử của ông cũng đáng được chúc mừng. Tôi cầu chúc họ được bình an, đặc biệt là cầu chúc tổng thống, đệ nhất phu nhân và các tiểu thư. Đây là thời điểm đầy thử thách của nước Mỹ, và tôi nguyện chúc tổng thống sẽ thành công trong việc hướng dẫn đất nước của chúng ta.
.........................
"…Tôi thật ước mong tôi có thể đáp ứng hy vọng của qúy vị, lãnh đạo đất nước theo đường hướng riêng biệt, nhưng đất nước đã chọn người lãnh đạo khác, vì thế Ann và tôi sẽ cùng với qúy vị cầu chúc những điều tốt đẹp cho ông ấy và cho đất nước vĩ đại này…” (*)

Bài diễn văn đắc cử của Tổng Thống Obama cũng không kém phần thanh lịch:

“…Whether you pounded the pavement or picked up the phone...,whether you held an Obama sign or a Romney sign, you made your voice heard and you made a difference. I just spoke with Governor Romney and I congratulated him and Paul Ryan on a hard-fought campaign. "We may have battled fiercely, but it's only because we love this country deeply and we care so strongly about its future. From George to Lenore to their son Mitt, the Romney family has chosen to give back to America through public service and that is the legacy that we honor and applaud tonight.
"In the weeks ahead, I also look forward to sitting down with Governor Romney to talk about where we can work together to move this country forward.”
“…Cho dẫu qúy vị chạy ầm ầm trên vỉa hè hay gọi điện thoại…cho dẫu qúy vị chọn giơ khẩu hiệu ủng hộ Obama hay Romney, thì khi qúy vị chọn một cách khác, tiếng nói của qúy vị vẫn được lắng nghe. Tôi vừa mới nói chuyện với Thống Đốc Romney, để chúc mừng thống đốc và ông Paul Ryan về chiến dịch cam go mà các ông ấy đã thực hiện."
“Chúng tôi đã đấu tranh khốc liệt, nhưng chỉ vì chúng tôi vô cùng yêu qúy đất nước này. Và chúng tôi thật sự quan tâm đến tương lai của tổ quốc. Từ George đến Lenore đến các con trai của Mitt, gia đình Romeny đã lựa chọn cách đền đáp người dân Mỹ bằng con đường phục vụ công chúng, đây chính là di sản mà chúng ta phải trân trọng và hoan nghênh trong đêm nay.”
“Trong những tuần kế tiếp, tôi mong sẽ có dịp tọa đàm với Thống Đốc Romney, để xem liệu chúng tôi có thể cùng làm việc nhằm đưa quốc gia này tiến lên hay không.” (*)

Phải chăng vì thấm nhuần tư tưởng của cố Tổng Thống Abram Lincoln: “chính quyền của dân, do dân, và vì dân sẽ không biến mất trên trái đất này - government of the people, by the people, for the people, shall not perish from the earth,” mà những người đã đang làm chính trị ở Mỹ Quốc luôn đặt quyền lợi của người dân và đất nước lên trên hết. Một lần nữa, thông điệp bất hủ về một chính quyền của dân, do dân, và vì dân được nhấn mạnh trong bộ phim “Lincoln” dài 150 phút, qua diễn xuất tuyệt vời của Daniel Day-Lewis.
Hoàng Nhất Phương
4:30am Thứ Năm ngày 8 tháng 11 năm 2012
(*) HNP chuyển dịch


Hồ Gươm gửi hôm Chủ Nhật, 11/11/2012           nguồn:http://danluan.org/tin-tuc/20121111/hoang-nhat-phuong-lincoln-tong-thong-lincoln ====================================================================== Chú ý: Nhấn vào “nhận xét” ở cuối bài để xả stress

          Sẽ xóa những comment nói tục

          Thinhoi001