Nguyễn Đăng Tấn (TuanVietnam) - Không
phải tất cả cả số lượng GS, Phó GS trên đều trực tiếp giảng dạy. Phần
đông là ở các Viện đến những cơ quan công quyền. Nghịch lý này có lẽ chỉ
ở Việt Nam vì nhiều GS, Phó GS lại không gắn với nghề "Thầy"... Chính
cái nghịch lý ấy nên xẩy ra chuyện "chạy". Nếu cần có tiến sỹ người ta
cũng có thể chạy được. Mua cũng có, học trường "rởm" để lấy bằng cũng
có. Nhiều người đã chạy cả ra nước ngoài để lấy bằng "rởm" đó sao. Và
một nghịch lý nữa, có người dùng bằng "rởm" bị kỷ luật, nhưng cũng có
người không thấy ai "sờ đến", vẫn cứ lên chức lên quyền. Sao lại "nhất
bên trọng nhất bên khinh" vậy nhỉ?...
*
Trước hết người viết được xin lỗi vì dùng chữ "mùa". Bởi vì nghe có vẻ
là lạ và cũng chưa ai dùng. Nhưng suy cho cùng cứ đến hẹn lại lên thì
dùng chữ "mùa" có lẽ là thích hợp hơn cả.
Chạy cho kịp tiến độ
Hàng năm cứ vào dịp ấy, độ ấy..., lại có việc như vậy xẩy ra, nên người
ta đều gọi "mùa", như mùa thi, mùa tựu trường, mùa thu, mùa đông, mùa lá
rụng hay mùa chim én bay chẳng hạn.
"Mùa giáo sư" cũng vậy, cứ đến dịp xét phong tặng là các ứng viên lại
vắt chân lên cổ để chạy cho kịp tiến độ. Người nào chưa đủ tiêu chuẩn đề
tài, giờ giảng thì phải hoàn thành cho kịp. Các hội đồng cơ sở thì rộn
ràng bởi các cuộc họp xem xét.
Từ mùa đầu tiên đến nay, các qui định tiêu chuẩn để phong tặng Giáo sư
và Phó GS ngày càng chặt chẽ. Người được vào vòng xét tuyển phải đáp ứng
tám tiêu chuẩn rất cao. Các tiêu chuẩn đều được định lượng rõ ràng như:
Nhận học vị tiến sỹ bao nhiêu năm mới được xét, hướng dẫn bao nhiêu
luận án, có bao nhiêu công trình khoa học. Công trình khoa học được phép
qui đổi như thế nào, trực tiếp giảng dạy thời gian bao nhiêu, ngoại ngữ
phải thông thạo ra sao v.v... nghĩa là rất cụ thể và rất... khó.
Theo thống kê, ngoại trừ đợt phong học hàm đầu tiên (năm 1976), tính từ
năm 1980 đến hết năm 2011, số lượng GS là 1.432 người và Phó GS là 7.750
người.
Nhìn vào số lượng tuy đông nhưng so với đội ngũ giáo viên 70.000 người
của cả nước chưa thấm vào đâu. Tính ra tỉ lệ, mới chỉ có hơn 1% giảng
viên là GS và gần 5% giảng viên là Phó GS. Đây là một tỷ lệ còn thấp,
nhất là so với yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo đang đặt
ra.
Điều đáng suy nghĩ, lẽ ra đội ngũ GS, Phó GS ngày càng đông, chất lượng
đào tạo càng cao song thực tế không phải như vậy. Dư luận vẫn rất phàn
nàn về chất lượng đào tạo của các trường đại học hiện nay. Nghịch lý
chăng, khi số lương GS, Phó GS ngày càng đông mà chất lượng có vẻ như
càng đi xuống. Có người còn ví von ngày xưa sao chẳng có GS, TS vẫn đào
tạo ra đội ngũ trí thức giỏi thế?
Đi sâu vào mới thấy không ít những bất cập trong thực tế.
Không phải tất cả cả số lượng GS, Phó GS trên đều trực tiếp giảng dạy.
Phần đông là ở các Viện đến những cơ quan công quyền. Nghịch lý này có
lẽ chỉ ở Việt Nam vì nhiều GS, Phó GS lại không gắn với nghề "Thầy".
Dường như GS còn dùng để "xã giao" cho oai.
Một thực tế, rất nhiều quan chức trong bộ máy lãnh đạo hiện nay đã có
chức danh GS, Phó GS. Đành rằng nhiều người trước khi làm quan cũng đã
gắn với nghề thầy, nhưng như nhiều nước họ chỉ được phong học hàm ấy khi
đang giảng dạy ở một trường cụ thể. Đến khi ra khỏi trường hoặc làm
quan chức không ai gọi như thế nữa (khái niệm giáo sư nói quá rõ điều
này).
Còn ở ta GS, Phó GS là bất biến. Và một khi cái danh này đã gắn với
người nào thì nó theo suốt cả quãng đời, nằm xuống vẫn là GS. Nhiều quan
chức không dính với nghề thầy, thỉnh thoảng được mời giảng vì cơ sở đào
tạo ấy, trường ấy làm ngoại giao nên mời giảng. Từ chuyện giảng dạy như
thế, họ cũng muốn có danh xưng GS cho long trọng.
Mặc dù không đủ tiêu chí giờ giảng (chưa nói đến tiêu chí nghiên cứu
khoa học, ngoại ngữ...) nhưng họ cố tìm mọi cách để có chức danh GS, Phó
GS. Đây mới là nghịch lý.
Cứ đến dịp xét phong tặng là các ứng viên lại vắt chân lên cổ để chạy cho kịp tiến độ. Ảnh minh họa
Muốn "tồn tại" phải đáp ứng
Thế nên, một dạo có thành phố còn có hẳn một Đề án biến tất cả công chức
trong bộ máy của mình đều phải có học vị. Đến mức, dư luận đặt câu hỏi,
hay địa phương ấy định biến bộ máy công quyền thành một viện nghiên
cứu? Nhiều quan chức muốn có học hàm, hay họ cũng muốn biến cơ quan
thành trường học chăng? Khẩu hiệu "Học, học nữa học mãi" nay mới đúng
chăng?
Chính cái nghịch lý ấy nên xẩy ra chuyện "chạy". Nếu cần có tiến sỹ
người ta cũng có thể chạy được. Mua cũng có, học trường "rởm" để lấy
bằng cũng có. Nhiều người đã chạy cả ra nước ngoài để lấy bằng "rởm" đó
sao. Và một nghịch lý nữa, có người dùng bằng "rởm" bị kỷ luật, nhưng
cũng có người không thấy ai "sờ đến", vẫn cứ lên chức lên quyền. Sao
lại "nhất bên trọng nhất bên khinh" vậy nhỉ?
Nạn chạy chứng chỉ để phong học hàm thì rộ lên từ nhiều năm nay. Một
trong những qui định là phải có thời gian giảng dạy trong một năm là bao
nhiêu.
Thông tư 30/2012/TT-BGDĐT sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số
16/2009/TT-BGDĐT ngày 17/7/2009 quy định chi tiết việc xét công nhận,
hủy bỏ công nhận đạt tiêu chuẩn, bổ nhiệm, miễn nhiệm chức danh GS, Phó
GS như sau:
Đối với ứng viên là giảng viên thỉnh giảng, Thông tư mới nêu rõ, "một
thâm niên" đào tạo đối với ứng viên đăng ký xét công nhận đạt tiêu chuẩn
chức danh GS thực hiện đủ 190 giờ chuẩn. Đối với ứng viên đăng ký xét
công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh Phó GS thực hiện đủ 170 giờ chuẩn.
Trong đó, tối thiểu phải có 50% số giờ chuẩn trực tiếp giảng dạy trên
lớp.
Nghị Quyết TƯ 5 có mấy tổng kết khá thú vị. Trước là chạy chức, chạy quyền, chạy tội, chạy dự án và nay thêm chạy bằng cấp, chạy tuổi. |
Tiêu chuẩn là như vậy thì đối với quan chức trong bộ máy còn thời gian
đâu để giảng dạy cho đủ số giờ quy định, để mong được xét. Chưa nói đến
chuyện giáo viên ở trường chỉ mong có giờ để giảng, thì lấy đâu ra thừa
giờ đi mời. Họ mời chỉ là những khoa, những trường đặc biệt không có
giáo viên nào đảm nhận được.
Nhưng chuyện giáo viên không đảm nhận được thì quan chức cũng không
nhiều người làm được. Mà như vậy lấy đâu ra cho đủ số giờ để phong hàm
cho nhiều quan chức thế? Thế là phải chạy. Nghị Quyết TƯ 5 có mấy tổng
kết khá thú vị. Trước là chạy chức, chạy quyền, chạy tội, chạy dự án và
nay thêm chạy bằng cấp, chạy tuổi.
Chạy bằng cấp thì còn có thể lý giải được. Có cầu ắt có cung, nghĩa là
xã hội cần phải như vậy. Mà nói xã hội cần cũng không hẳn đúng, chính
xác là tiêu chuẩn cán bộ qui định thế. Chưa nói cái tiêu chuẩn dựa vào
"hư danh" đã đúng chưa, nhưng như vậy nhiều người muốn "tồn tại" phải
đáp ứng.
Còn học hàm thì thật khó lý giải, chẳng có tiêu chuẩn nào ghi làm cán bộ
ở cơ quan X,Y,Z này phải có chức danh ấy. Người ta làm công tác giảng
dạy thì đành một nhẽ, đằng này làm công tác quản lý, cần là cần học khoa
học quản lý, quản trị đất nước ấy, thế mà người ta vẫn muốn đi giảng
dạy.
Mà mỗi năm thực hành giảng dạy từng ấy tiết thì lấy đâu ra thời gian để
làm quản lý nhỉ? Rồi còn cả đề tài, bài báo khoa học. Phải chăng những
bất cập yếu kém, thất thoát... cũng từ đó mà sinh ra? Hay như GS Hoàng
Ngọc Hiến đã phải kêu lên "Cái nước Việt mình nó thế" chăng?
Một anh bạn ở một bộ nọ cho biết, bộ anh cũng có một quan chức đang trong dịp "chạy" như vậy cho "mùa GS" năm nay.
Nhưng nghe đâu cái ông Giám đốc ở một học viện nổi tiếng nhất định không
đồng ý công nhận giờ giảng. Tôi cũng biết ông giám đốc ấy và mong cho
các Giám đốc, các Hiệu trưởng cũng cần làm như vậy. Đó cũng là cách thực
hiện tốt Nghị quyết TƯ mới ban hành.
nguồn:http://danlambaovn.blogspot.com/2012/11/mua-giao-su.html#more
======================================================================
Chú ý: Nhấn
vào “nhận xét” ở cuối bài để xả stress
Sẽ xóa những comment nói tục
Thinhoi001
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Chú ý: Điền vào “nhận xét” ở cuối bài để xả stress
Sẽ xóa những comment không phù hợp
Thinhoi001